Συνολικές προβολές σελίδας

Δευτέρα 5 Ιουνίου 2017

Η ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ


counter

 

   Πεντήκοντα μέρας μετά τό Πάσχα  κκλησία μας ορτάζει τήν Πεντηκοστήν εςνάμνησιν τς πιφοιτήσεως το γίου Πνεύματος πί τούς γίους Μαθητάς τοΚυρίου πιφοίτησις ατή γινε τήν μέραν πού ο ουδαοι ώρταζον τήν ορτήν τςΠεντηκοστςΟ ουδαοι μέ τήν ορτήν ατήν ηχαρίστουν τόν Θεόν διά τήνσυγκομιδήν τν σιτηρνΔιά τοτο  Πεντηκοστή λέγετο καί ορτή το θερισμο τν πρώτων καρπνΚατά τούς χρόνους μως το Κυρίου εχε καί λλην σημασίαν.το ορτή ναμνηστική τς παραδόσεως πό το Θεο το Νόμου ες τόν Μωϋσν, πού γινε τήν 50ήν μέραν μετά τό Πάσχα.
Κατ᾿ ατήν τήν πίσημον μέραν  πόσχεσις το Κυρίου ες τούς ποστόλους περίποστολς το γίου Πνεύματος, τς «δυνάμεως ξ ψους», γινε πραγματικότης. «Καίφθησαν ατος (=εδον μέ τά μάτια
των) διαμεριζόμεναι γλσσαι σεί πυρός, κάθισέ τε φ᾿ να καστον ατν, καίπλήσθησαν παντες Πνεύματος γίου, καί ρξαντο λαλεν τέραις γλώσσαις καθώς τό Πνεμα δίδου ατος ποφθέγγεσθαι» (Πράξ. 2, 3-4).
 πόστολος Πέτρος, μπνευσμένος καί νισχυμένος πό τό γιον Πνεμα, μίλησε κατά τήν μέραν τς Πεντηκοστς ες τά συγκεντρωθέντα πρό τς οκίας τνποστόλων πλήθη. «Ο μέν ον σμένως (=μέ χαράν) ποδεξάμενοι τόν λόγον ατοβαπτίσθησαν, καί προσετέθησαν τ μέρ κείν ψυχαί σεί τρισχίλιαι». (Πράξ. 2, 41).
Μέ τήν κάθοδον το γίου Πνεύματος κατά τήν Πεντηκοστήν νεφανίσθη πισήμως ες τόν κόσμον  κκλησία,  ποία συνεχίζει τό ργον το Κυρίου πί τς γς. πως ες τό ρος Σιν  παράδοσις το Νόμου ες τόν Μωϋσν κατέστησε τούς σραηλίτας περιούσιον λαόν το Θεοτσι καί μέ τήν δωρεάν κχυσιν το γίου Πνεύματος πί τούς ποστόλους γεννήθη  νέος περιούσιος λαός το Θεο κκλησία. κτοτε τόγιον Πνεμα διαμένει ες τήν κκλησίαν καί εναι  δύναμις καί  ψυχή της.
στερα πό τά λεχθέντα διά τό στορικόν τς ορτς τς Πεντηκοστς ρχόμεθα ες τήν περιγραφήν καί σημασίαν τν μορφν τς εκόνος.
1.-. Περιγραφή τς εκόνος. Ἡ εἰκών τῆς Πεντηκοστῆς παρουσιάζει περον. Εναι τόπερον «ο σαν καταμένοντες» ο πόστολοι μετά τήν νάληψιν το Κυρίου. Ο πόστολοι κάθηνται μικυκλικς. Ες τήν κορυφήν τομικυκλίου εναι ο Πρωτοκορυφαοι πόστολοι Πέτρος καί Παλος. Τρίτος δεξιά το Πέτρου εναι πόστολος καί Εαγγελιστής Λουκς καί πέναντί του  πόστολος καί Εαγγελιστής Μρκος, τρίτος παρά τόν Παλον. κολουθον ο λοιποί πόστολοι κατά σειράν λικίας. λοι εναι ρεμοι μέ γλυκεανκφρασιν καί στοχαστικόν βλέμμα. Κρατον ελητάρια κτός το ποστόλου Παύλου, πού κρατεβιβλίον. Εναι τά σύμβολα το διδακτικοχαρίσματος, πού λαβον πό τό γιον Πνεμα. Μεταξύ τν Πρωτοκορυφαίων διακρίνεται να κάθισμα κενόν. Εναι  θέσις το Χριστο, τς θείας Κεφαλς τς κκλησίας, τήν ποίαν εκονίζει εκών τς Πεντηκοστς.
Ες τό νω μέρος τς εκόνος εκονίζεται  ορανός διά τμήματος κύκλου. ξ ατοκπέμπονται δώδεκα κτνες φωτός, κατερχόμεναι ες τούς ποστόλους. Ες τήν εκόνα μας, κτός τν κατερχομένων κτίνων, αωρεται πάνω πό τήν κεφαλήν κάστουποστόλου «γλσσα σεί πυρός», πού σημαίνει τι «πλήσθησαν παντες Πνεύματοςγίου» καί πέκτησαν τό χάρισμα τς γλωσσολαλίας.  ωάννης  Πρόδρομος εχε προφητεύσει τοτο, ταν λεγεν ες τούς κροατάς του τι  «πίσω του ρχόμενος», Χριστός, θά βαπτίσ τούς παδούς Του μέ Πνεμα γιον καί μέ πρ τς θείας Χάριτος.
Κάτωθεν το καθίσματος, πάνω ες τό ποον εναι καθισμένοι (ο πόστολοι), εκονίζεται μορφή γέροντος μέ στέμμα ες τήν κεφαλήν του καί μέ ξύ στρογγύλον γένειον, κρατν μέ τάς δύο χερας του σινδόνι, μέσα ες τό ποον φαίνονται δώδεκα ελητάρια, γουν χαρτία τυλιγμένα.  γέρων οτος παριστ τόν Κόσμον, τά δέ χαρτία τούς δώδεκα κλήρους πού κληρώθη  οκουμένη νά κηρυχθ  λόγος το Θεο πό τούς ποστόλους.
«Ες τάς ρχαιοτέρας εκόνας τς Πεντηκοστς, ντί το Κόσμου, ζωγραφίζονται κάποιοι νθρωποι πό διαφόρους φυλάς, ντυμένοι μέ παράδοξα φορέματα καί γυρισμένοι κατ᾿ πάνω, σάν νά κούουν ξεστηκότες τό κήρυγμα τν ποστόλων, καί πάνωθεν ατν  πιγραφή ΛΑΟΙ, ΦΥΛΑΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑΙ. Παριστάνουν δέ οτοι τούς νθρώπους πό τά διάφορα θνη, πού ερέθησαν ες τά εροσόλυμα κατά τήνμέρα τς Πεντηκοστς, τήν ραν που κατλθεν τό γιον Πνεμα καί ο ποοι, τανκουσαν τήν βοήν πού γινεν πό τήν πιφοίτησιν το Παναγίου Πνεύματος,μαζεύθησαν ες τόν οκον πού ερίσκοντο ο γιοι πόστολοι καί ποροσαν, διότικουον  καθένας ες τήν γλσσάν του το κήρυγμα που βγαινεν πό τό στόμα τν μαθητν το Χριστοπως διαλαμβάνουσιν α Πράξεις τν ποστόλων» (Φ. Κόντογλου).
2.-.  σημασία τς εκόνος. πως πληροφορούμεθα πό τάς Πράξεις τν ποστόλων, κατά τήν μέραν τς Πεντηκοστς ερίσκοντο ες τό περον περίπου κατόν εκοσι πρόσωπα. Συνεπς τήν δωρεάν το γίου Πνεύματος δέν λαβον μόνον ο Δώδεκαπόστολοι. λοι ο παρευρισκόμενοι «πλήσθησαν Πνεύματος γίου». πί πλέον πόστολος Πέτρος ες τήν μιλίαν του κατά τήν μέραν τς Πεντηκοστς διεβεβαίωσεν, τι λοι σοι θά μετανοήσουν καί βαπτισθον, θά λάβουν «τήν δωρεάν το γίου Πνεύματος». ς κ τούτου ο κατόν εκοσι μαθηταί κπροσωπον τήν ληνκκλησίαν. Διά τόν βυζαντινόν γιογράφον εναι ντιπρόσωποι τς κκλησίας λων τν γενεν καί λων τν αώνων. Ατός εναι  λόγος, πού ν τά καθήμενα πρόσωπα εναι δώδεκα,  ριθμός ατός δέν ντιστοιχε πρός τούς Δώδεκα ποστόλους. πόστολος Παλος καί ο Εαγγελισταί Λουκς καί Μρκος, πού εκονίζονται ες τήν εκόνα, δέν νκον ες τόν κύκλον τν μέσων Μαθητν το Κυρίου.
Ες ντίθεσιν πρός τάς γίας μορφάς τν ποστόλων ρχεται  συμβολική μορφή τοΚόσμου. Δι᾿ ατήν διαβάζομεν ες να κείμενον το 17ου αἰῶνος: «Διατί κατά τήν κάθοδον το γίου Πνεύματος παρουσιάζεται νας νθρωπος καθήμενος ες σκοτεινόν μέρος, κυρτωμένος πό τά χρόνια, νδεδυμένος μέ κόκκινον νδυμα, μέ βασιλικόν στέμμα πί τς κεφαλς του καί μ᾿ να λευκόν φασμα ες τάς χεράς του, πού περιέχει δώδεκα γραμμένους κυλίνδρους;  νθρωπος κάθηται ες σκοτεινόν μέρος, πειδή οκουμένη το προηγουμένως χωρίς πίστιν. Εναι κυρτωμένος πό τά χρόνια, διότι εχε γηράσει πό τήν μαρτίαν το δάμ. Τό κόκκινόν του νδυμα ποδηλώνει τάς αματηράς θυσίας το πονηρο. Τό βασιλικόν στέμμα ποδηλώνει τήν μαρτίαν, πούκυβέρνα τόν κόσμον. Τό λευκόν φασμα ες τάς χεράς του μέ τούς δώδεκα κυλίνδρους σημαίνει τούς Δώδεκα ποστόλους, πού φεραν φς ες τήν οκουμένην μέ τήν διδασκαλίαν των».
 Χριστός  Θεός μν, « πανσόφους τούς λιες ναδείξας», εναι «χθές καί σήμερον ατός καί ες τούς αἰῶνας». Διά τοτο πρέπει ες τήν προσευχήν μας νά Τόν παρακαλμεν νά μς φωτίζει καί γιάζ μέ τό γιον Πνεμα, πού εναι « φρουρός καίγιοποιός τς κκλησίας,  διοικητής τν ψυχν,  κυβερνήτης τν χειμαζομένων, φωταγωγός τν πεπλανημένων καί θλοθέτης τν γωνιζομένων καί στεφανωτής τν νενικηκότων» (Κυρίλλου εροσολύμων, Κατήχησις 17, 3).

πό τό βιβλίο: «Ο ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ»
ΧΡΗΣΤΟΥ Γ. ΓΚΟΤΣΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου