Συνολικές προβολές σελίδας

Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2015

Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: Η μελέτη των θείων Γραφών μας ανακαινίζει και μας καθοδηγεί.


counter
Εκτύπωση

0b2ebd91d3cd07461628b8a0b151b181
Ο σωματικός κόπος και η μελέτη των θείων Γραφών φυλάσσει την καθαρότητα του νου. Τον κόσμο πάλι, τον ενισχύει η ελπίδα και ο φόβος του Θεού. Την ελπίδα και το φόβο στηρίζουν μέσα μας η φυγή από τους κοσμικούς ανθρώπους και η αδιάλειπτη προσευχή.
Μέχρι να δεχθεί ο άνθρωπος τη χάρη του Παρακλήτου, χρειάζεται να μελετά τις θείες Γραφές, για να εντυπωθεί μέσα του η μνήμη του καλού, και για να ανακαινισθεί, με τη συνεχή ανάγνωση, η κίνηση της ψυχής του προς το αγαθό, και για να φυλάξει την ψυχή του από τους επικίνδυνους δρόμους της αμαρτίας.
Διότι ο αρχάριος αγωνιστής δεν απέκτησε ακόμη την πνευματική δύναμη που αποδιώκει την πλάνη: αυτή την πλάνη, που αιχμαλωτίζει τις ψυχωφελείς ενθυμήσεις και επιφέρει ψυχρότητα σκορπίζοντας εδώ κι εκεί το νου μας.
Διότι, όταν η δύναμη του αγίου Πνεύματος κυριαρχήσει στην ψυχή και την καθοδηγεί, τότε, αντί των γραπτών εντολών και των νόμων των θείων Γραφών, πιάνουν ρίζες και βλασταίνουν στην καρδιά οι εντολές του αγίου Πνεύματος. Και τότε διδάσκεται ο άνθρωπος μυστικά, από το άγιο Πνεύμα, και δε χρειάζεται πια τη βοήθεια των γραμμένων λόγων των θείων Γραφών, οπότε η μνήμη των λόγων του Θεού παραμένει αβλαβής, μακριά από τον κίνδυνο της πλάνης και της λήθης.

Αγίου Ισαάκ Του Σύρου
ΠΗΓΗ.ΙΣΤΟΧΩΡΟΣ-ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ

Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015

Η Θεολογία των Πατέρων στο Μυστήριο της Θείας Οικονομίας


counter


[...]

4. Το Άγιο Πνεύμα.

Η Simone Weil βρήκε μια, πέρα για πέρα, αληθινή εικόνα: «Καλέστε το Πνεύμα καθαρά και απλά. Κάθε επίκληση και μια κραυγή. Όταν είμαστε άρρωστοι από δίψα, όταν πεθαίνωμε από δίψα, δεν έχομε πια στο νου μας το πώς θα πιούμε, ούτε γενικά το πώς πίνει κανείς νερό, αλλά μόνο το ίδιο το νερό αυτό. Αυτή όμως η εικόνα του νερού είναι η ίδια μια κραυγή όλου του είναι μας»(19).

Οι Πατέρες εκφράζουν την αλήθεια αυτή με θεολογικούς όρους• όταν όμως πρόκειται για το Άγιο Πνεύμα, αρνούνται τις συνηθισμένες εκφράσεις, μιλούν μια διαφορετική γλώσσα, γεμάτη από έναν απεριόριστο θαυμασμό, από ένα είδος μέθης. Το Πνεύμα κατέρχεται στον κόσμο, αλλά το Πρόσωπό του κρύβεται σ' αυτήν ακόμη την επιφάνειά Του. Δε φανερώνεται παρά μόνο στις δωρεές και τα χαρίσματά Του. Το μεγάλο μυστήριο Το καλύπτει. Οι εικόνες Του στην Αγία Γραφή είναι ακαθόριστες και φευγαλέες: πνοή, πυρ, μύρο, χρίσμα, περιστερά, φλεγόμενη βάτος. Ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος λέει: «Ελθέ το περιπόθητον Όνομα και θρυλούμενον, λαληθήναι δε παρ' ημών, όπερ ης, ή γνωσθήναι, οποίος ή ποταπός, όλως ημίν ανεπίδεκτον»(20). Τότε στα Θεοφάνεια κατέρχεται από τον ουρανό εν είδει Περιστεράς και αναπαύεται πάνω στον Ιησού. Στις φανερώσεις Του, είναι μία κίνηση «προς τον Ιησού» με σκοπό να τον κάνη ορατό και φανερό. Η παρουσία Του κρύβεται εν τω Υιώ, όπως και η πνοή και η φωνή που σβύνουν μπροστά στο λόγο που κάνουν ν' ακουστή. Αν ο Υιός είναι η εικόνα του Πατρός και το Άγιο Πνεύμα η εικόνα του Υιού, το Πνεύμα, λένε οι Πατέρες, είναι το μόνο που δεν έχει την εικόνα Του σ' ένα άλλο Πρόσωπο, είναι ουσιαστικά μυστηριώδες.


5. Ή Τριαδική οικονομία του μυστηρίου της σωτηρίας.

Η Εκκλησία είναι θεμελιωμένη ταυτόχρονα πάνω στη θεία Ευχαριστία και στην Πεντηκοστή. Ο Λόγος και το Πνεύμα, «αι δύο χείρες του Πατρός», κατά την έκφραση του Αγίου Ειρηναίου, είναι αδιαίρετοι στην ενέργειά Τους, που αποκαλύπτει τον Πατέρα, και εν τούτοις άρρητα διακρινόμενοι. Το Πνεύμα δεν είναι υποταγμένο στον Υιό, δεν είναι έργο του Λόγου, είναι ο άλλος Παράκλητος, όπως το λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός: «Είναι ο άλλος Παράκλητος, σα νάταν ένας άλλος Θεός». Στις δύο οικονομίες, του Υιού και του Πνεύματος, βλέπομε την αμοιβαιότητα και την αλληλοσυμπλήρωση, αλλ' η Πεντηκοστή δεν είναι μια απλή συνέπεια ούτε μια συνέχεια της Ενσαρκώσεως. Η Πεντηκοστή έχει όλη την αξία της καθεαυτή, είναι η δεύτερη πράξη του Πατρός ο Πατήρ αποστέλλει τον Υιό και τώρα αποστέλλει το Άγιο Πνεύμα. Όταν τελειώνη την αποστολή Του, ο Χριστός επανέρχεται προς τον Πατέρα, για να κατεβή προσωπικά το Άγιο Πνεύμα. Ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος υπογραμμίζει τον προσωπικό χαρακτήρα της αποστολής του Αγίου Πνεύματος: «Το Πνεύμα το Άγιον, ... ουχ ως μη θέλον πεμπόμενον ή διανεμόμενον, αλλ' ως δι' ενός της Τριάδος, αυτού του Υιού, τα τω Πατρί δοκούντα ως οικεία θελήματα εκπληρούν»(21). Ταυτόχρονα μας παρηγορεί για την ορατή απουσία του Χριστού. Η λέξη Παράκλητος σημαίνει «αυτόν που καλείται κοντά μας», αυτόν που βρίσκεται «στο πλευρό μας» ως υπερασπιστής μας, συνήγορος και μάρτυρας της σωτηρίας που μας έδωσε ο Χριστός.

Η Πεντηκοστή εμφανίζεται ως το έσχατο τέλος της τριαδικής οικονομίας του μυστηρίου της σωτηρίας. Ακολουθώντας τους Πατέρες μπορούμε να πούμε επίσης ότι ο Χριστός είναι ο Μέγας Πρόδρομος του Αγίου Πνεύματος. Ο Άγιος Αθανάσιος γράφει: «Διά τούτο ο Λόγος και Υιός του Πατρός ενωθείς σαρκί, γέγονε σαρξ, άνθρωπος τέλειος, ίνα οι άνθρωποι ενωθέντες Πνεύματι, γένωνται εν Πνεύμα. Αυτός ούν εστι Θεός σαρκοφόρος, και ημείς άνθρωποι πνευματοφόροι»(22). Για τον Άγιο Συμεών το Νέο Θεολόγο «αυτό ήταν ο σκοπός και το τέλος όλης της ενσάρκου οικονομίας του Χριστού, δια να λάβουν Πνεύμα Άγιον εις τας ψυχάς τους, εκείνοι όπου πιστεύουν εις αυτόν»(23). Επίσης ο Νικόλαος Καβάσιλας γράφει: «Τι γαρ το έργον και αποτέλεσμα των του Χριστού παθών και έργων και λόγων; Ει τις προς αυτά θεωρεί, ουδέν έτερον ή η του Αγίου Πνεύματος εις την Εκκλησίαν επιδημία»(24). Ο ίδιος ο Κύριος λέει: «συμφέρει υμίν ίνα εγώ απέλθω ... και εγώ ερωτήσω τον Πατέρα και άλλον Παράκλητον δώσει υμίν» (Ιωάν. 14,16). Έτσι η Ανάληψη του Χριστού είναι η κατ' εξοχήν επίκληση, γιατί είναι θεία• ο Υιός παρακαλεί τον Πατέρα να στείλη το Άγιο Πνεύμα και, εις απάντηση αυτής της παρακλήσεως, ο Πατήρ στέλνει το Πνεύμα και πραγματοποιεί την Πεντηκοστή. Η ολοκληρωμένη αυτή θεώρηση των οικονομιών δεν ελαττώνει καθόλου τον κεντρικό χαρακτήρα του απολυτρωτικού έργου του Χριστού, της θυσίας του Αμνού, αλλά προσδιορίζει την προοδευτική τάξη των γεγονότων και δείχνει τον Υιό και το Πνεύμα, καθένα ιδιαίτερα στην προσωπική Του μεγαλοπρέπεια και διάσταση, καθένα στην υπηρεσία του άλλου σε μια αμοιβαία λειτουργία που συμπίπτει με τη Βασιλεία του Πατρός.

Κατά την εγκόσμια αποστολή του Χριστού η σχέση των ανθρώπων προς το Άγιο Πνεύμα πραγματοποιείται μόνο δια του Χριστού και εν τω Χριστώ. Αντίθετα, μετά την Πεντηκοστή η σχέση προς το Χριστό επιτυγχάνεται μόνο δια του Αγίου Πνεύματος.

Πραγματικά, στην εποχή του Ευαγγελίου o Χριστός ήταν ιστορικά ορατός, ήταν ενώπιον των μαθητών Του. Η Ανάληψη καταργεί την ιστορική ορατότητα - «Έτι μικρόν και ο κόσμος με ουκέτι θεωρεί» (Ιωάν. 14,19) - και κατά τούτο η αναχώρηση του Κυρίου είναι πραγματική. Αλλ' η Πεντηκοστή αποδίδει στον κόσμο τη μυστική παρουσία του Χριστού και Τον φανερώνει τώρα -όχι ενώπιον των μαθητών αλλά-εντός των μαθητών, στις καρδιές τους. «Έρχομαι προς υμάς ... » (Ιωάν. 14, 18) «και ιδού εγώ μεθ' υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντέλειας του αιώνος» (Ματθ. 28, 20)• η παρουσία του Κυρίου είναι τόσο πραγματική όσο και η αναχώρηση Του. «Εν εκείνη τη ημέρα (της Πεντηκοστής) γνώσεσθε υμείς ότι εγώ εν τω Πατρί μου και ημείς εν εμοί καγώ εν υμίν» (Ιωάν. 14, 20). Αυτή η εσωτερική προσέγγιση ενεργείται ακριβώς διά του Αγίου Πνεύματος, όπως λέει ο Απόστολος Παύλος: «Η αγάπη του Θεού εκκέχυται εν ταις καρδίαις ημών δια Πνεύματος Αγίου» (Ρωμ. 5,5). Διά του Αγίου Πνεύματος κράζομε «Αββά, ο Πατήρ» και προφέρομε το Όνομα του Ιησού.

Στην έκφραση «άλλος Παράκλητος» φαίνεται σχεδόν η εξομοίωση που κάνει ο Χριστός της ελεύσεως του Αγίου Πνεύματος με τη δική Του επάνοδο. Αυτός ο άλλος Παράκλητος είναι ακριβώς άλλος και όχι έτερος, άλλος, αλλ' όχι νέος• σχεδόν ο ίδιος, αλλ' ωστόσο με άλλο τρόπο φανερούμενος. Τώρα είναι περισσότερο μοναδικός, γιατί σ' αυτόν ταιριάζει ο λόγος που αναφέρεται στο Άγιο Πνεύμα, «ίνα μένη μεθ' υμών εις τον αιώνα», καθώς επίσης ο λόγος που αναφέρεται στο Χριστό, «και ιδού εγώ μεθ' υμών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντέλειας του αιώνος». Ο Παράκλητος είναι ταυτόχρονα ο Χριστός πάνω στον οποίο αναπαύεται το Πνεύμα και είναι το Πνεύμα εκείνο που μαρτυρεί και φανερώνει το Χριστό μέσα στην αδιαίρετη αμοιβαιότητα και αλληλοσυμπλήρωσή Τους.

Έτσι η Πεντηκοστή αρχίζει την ιστορία της Εκκλησίας, εγκαινιάζει την Παρουσία και πραγματοποιεί πριν από την ωρισμένη ώρα τη Βασιλεία. Το Άγιο Πνεύμα μας ενσωματώνει στο σώμα ως «συγκληρονόμους» του Χριστού, μας καθιστά «υιούς εν τω Υιώ» και εν τω Υιώ μας φανερώνει τον Πατέρα. Το Πνεύμα της υιοθεσίας ενεργεί τη θεία υιοθεσία, και ο Άγιος Ειρηναίος δίδει στην Εκκλησία το όνομα «υιός του Θεού», παιδί δηλ. υιοθετημένο από τον Πατέρα.

Σύμφωνα με το Β' Κορ. 3,17 - 18 -«ο δε Κύριος το Πνεύμά εστιν ου δε το Πνεύμα Κυρίου, εκεί ελευθερία. Ημείς δε πάντες ανακεκαλυμμένω προσώπω την δόξαν Κυρίου κατοπτριζόμενοι την αυτήν εικόνα μεταμορφούμεθα από δόξης εις δόξαν, καθάπερ από Κυρίου Πνεύματος» - κοντά στην κυριότητα του Χριστού τοποθετείται η κυριότητα του Πνεύματος. Η ταύτιση της Βασιλείας με το Πνεύμα, συχνή στους Πατέρες(25), αναφέρεται σε μια διαφορετική γραφή της Κυριακής προσευχής• στη θέση του «ελθέτω η Βασιλεία σου» υπάρχει, «ελθέτω το Πνεύμα σου το Άγιον». Αυτή η επίκληση φανερώνει την τελευταία πράξη του μυστηρίου της σωτηρίας, την επιστροφή προς τον Πατέρα και την υπέρτατη κυριότητά Του: «Όταν δε υποταγή αυτώ τα πάντα, τότε και αυτός ο Υιός υποταγήσεται τω υποτάξαντι αυτώ τα πάντα, ίνα η ο Θεός τα πάντα εν πάσιν» (Α' Κορινθ. 15,28), «όταν παραδώ την βασιλείαν τω Θεώ και Πατρί» (Α' Κορινθ. 15,24). Η ιδέα της Εκκλησίας-Σώματος περνά στην ιδέα της Εκκλησίας-Οικογενείας, Εκκλησίας - Οίκου του Πατρός, κατά την εικόνα της Αγίας Τριάδος.


6. Το Άγιο Πνεύμα Υποστατοποίηση της Αγιότητας, Δοτήρας και Βασιλεία.

Το Πνεύμα είναι Πανάγιο όχι από οικειοποίηση της αγιότητος αλλά από την ίδια τη φύση Του. Εάν κάθε θείο Πρόσωπο είναι άγιο, προσδιορίζει ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, το Πνεύμα είναι αυτή ακριβώς η Αγιότητα του Θεού(2). Το ίδιο για τον Άγιο Βασίλειο «η Αγιότητα είναι ουσιαστικό στοιχείο της φύσεως του». Έτσι κατά τους Πατέρες το Πνεύμα είναι η υποστατοποίηση της Αγιότητας.Η εγκόσμια αποστολή του Αγίου Πνεύματος ως ανεξάρτητης Πηγής δωρεών και χαρισμάτων, εξαγνισμού και αγιότητας, κάνει τους Πατέρες να διακρίνουν μέσα στο χάρισμα τη χάρη και το Δοτήρα της χάριτος, το Πρόσωπο του Αγίου Πνεύματος, και για το λόγο αυτό, για την Ανατολή, το Άγιο Πνεύμα δεν υποβιβάζεται σε σύνδεσμο μεταξύ του Πατρός και του Υιού.

Πραγματικά η αγάπη είναι έμφυτη σ' όλα τα Πρόσωπα, «η τε γαρ ζωή της άνω φύσεως αγάπη εστίν»(27). Σχετικά με την αγάπη το Πνεύμα προσδιορίζεται ως Δοτήρας της αγάπης. Το ζωοποιό Πνεύμα, η ίδια Του ενέργεια, ενεργοποιεί τη ζωή της αγάπης, την αιώνια κίνησή της στο εσωτερικό της Τριάδος. Κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, το Πνεύμα είναι «η Πατρός τε και Υιού προαιώνιος χαρά»(28) που οι Τρεις μαζί αναπαύονται, η ενότητα της αγάπης είναι η ενότητα των Τριών Μονάδων. Το Πνεύμα μαζί με τον Πατέρα συναγαπά και μαζί με τον Υιό συναγαπάται, δεν είναι η Αγάπη αλλά το Πνεύμα της Αγάπης πού πνέει και κάνει με κάθε θείο Πρόσωπο τη δωρεά στο άλλο κατά την εικόνα του Δοτήρα.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς αποκαθαίρει τις υψηλές περί Θεού θεωρίες του μεσαιωνικού αυγουστινιανισμού από κάθε ολίσθημα προς τις «δυάδες» στον κόλπο της Αγίας Τριάδος. Το Άγιο Πνεύμα είναι το Πνεύμα της Αγάπης, χωρίς να ελλαττώνεται ωστόσο η δική Του υποστατική πραγματικότητα και χωρίς να αμβλύνεται η τριαδική αντινομία. Ο Νικόλαος Καβάσιλας συνεχίζει με την ίδια ορμή τη θεολογική του σκέψη και επιμένει στην ανατολική έννοια της «συνεργίας», η οποία ξεπερνά το πρόβλημα του προορισμού από μέρους του Θεού των εκλεκτών στην αιώνια δόξα και μακαριότητα και κάθε τραγική αντίθεση της ελευθερίας και της χάριτος. «Η ελευθερία και η χάρη είναι δύο φτερά που ανυψώνουν τον άνθρωπο στη Βασιλεία των Ουρανών», λέει ο Άγιος Μάξιμος. Αυτή, η βασιλική ελευθερία, δωρεά του Αγίου Πνεύματος, δε σημαίνει καθόλου ότι ο άνθρωπος θα γίνη η αιτία της σωτηρίας του• μαρτυρεί μόνο την αλήθεια του πατερικού γνωμικού: «Ο Θεός μπορεί να κάνη τα πάντα εκτός από το να αναγκάση τον άνθρωπο να τον αγαπήση». Εάν ο δυτικός αυγουστινιανισμός τονίζη τη σωτηρία δια πίστεως, ο ανατολικός αυγουστινιανισμός περνά στη σωτηρία με την αγάπη.

Για το λόγο αυτό, στη ζωή της Εκκλησίας το Άγιο Πνεύμα είναι ο Δοτήρας της αγάπης μέσα μας, «έκκαυσις άπαυστος και κόλλησις της ψυχής προς τον Θεόν»(29). Αυτή την ιδιότητα του Αγίου Πνεύματος• εδραιώνει η προσευχή της Εκκλησίας, που είναι η κραυγή που το καλεί, η επίκληση. Και αυτή η δέηση - επίκληση εισακούεται πάντοτε, γιατί το Άγιο Πνεύμα είναι Δοτήρας και Δωρεά. Οι Πατέρες λένε ότι ο Θεός ακούει όλες τις προσευχές χωρίς να περιμένη αιτήσεις, εκτός από την αίτηση του Αγίου Πνεύματος. Ο ίδιος ο Κύριος λέει: «Ει ουν υμείς, υπάρχοντες πονηροί, οίδατε δόματα αγαθά διδόναι τοις τέκνοις υμών, πόσω μάλλον ο Πατήρ ο εξ ουρανού δώσει Πνεύμα αγαθόν τοις αιτούσιν αυτόν;» (Λουκ. 11,13). Η άρνηση θάταν αντίθετη προς αυτή την ίδια τη φύση του Δοτήρα.

Ο Άγιος Βασίλειος ανακεφαλαιώνει κατά ένα θαυμάσιο τρόπο την ενέργεια του Πνεύματος προς το ανθρώπινο γένος: «Χριστού επιδημία και το Πνεύμα προτρέχει. 
Ένσαρκος παρουσία και το Πνεύμα αχώριστον. Ενεργήματα δυνάμεων, χαρίσματα ιαμάτων, δια του Πνεύματος του Αγίου. Δαίμονες απηλαύνοντο εν τω Πνεύματι του Θεού. Διάβολος κατηργείτο συμπαρόντος του Πνεύματος. Αμαρτιών απολύτρωσις εν τη χάριτι του Πνεύματος ... η εκ νεκρών εξανάστασις, τη ενεργεία του Πνεύματος»(30). Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας επιμένει στην προσωπική παρουσία του Αγίου Πνεύματος στην ψυχή που αγιάσθηκε απ' Αυτό: «Εν δε τοις πιστεύουσιν εις Χριστόν ου δαδουχίαν απλώς, την από του Πνεύματος, αλλ' αυτό κατοικείν το Πνεύμα και εναυλίζεσθαι τεθαρρήκαμεν»(31). Η προσευχή που απευθύνεται προς το Άγιο Πνεύμα, «Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε», του ζητά: «Ελθέ και σκήνωσον εν ημίν».

Η διαφορετική γραφή της Κυριακής προσευχής κάνει τον Ευάγριο να λέη, «ελθέτω η βασιλεία σου, τουτέστι το άγιο Πνεύμα»(32). Με την έννοια αυτή «αναζήτηση της Βασιλείας του Θεού» σημαίνει «αναζήτηση του Αγίου Πνεύματος», του «ενός ού εστιν χρεία», και για το λόγο αυτό, κατά τον Άγιο Σεραφείμ του Σάρωφ, ο σκοπός της χριστιανικής ζωής είναι η απόκτηση του Αγίου Πνεύματος(33), και κατά τον Άγιο Ειρηναίο, «όπου το Άγιον Πνεύμα, εκεί η Εκκλησία»(34). Η βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος, λέει το Ευαγγέλιο, δε θα συγχωρηθή, γιατί αντιτίθεται προς αυτό το ίδιο το μυστήριο της θείας οικονομίας αφού το Άγιο Πνεύμα είναι η Πηγή, ο Δοτήρας των τριαδικών θεουργικών ενεργειών, οι οποίες ακριβώς πραγματοποιούν το μυστήριο της σωτηρίας.


7. Το Άγιο Πνεύμα «μυστική πραγματικότητα» της καινής κτίσεως.

Ένεκα της πτώσεως η ενέργεια του Θεού αποξενώθηκε από την ανθρώπινη φύση. Κατά τον Άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας, το Πνεύμα άγγιζε τους Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης στο σύντομο χρόνο της προφητείας, ύστερα τους εγκατέλιπε(35). Στο επόμενο στάδιο, κατά την αποστολή Του στον κόσμο, ο Χριστός απονέμει την ιερατική εξουσία στο Σύλλογο των Αποστόλων και τους δίνει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος: «Ενεφύσησε και λέγει αυτοίς• λάβετε Πνεύμα Άγιον» (Ιωάν. 20,22). Δεν Το δίδει προσωπικά στον καθένα, αλλά στην Εκκλησία ως Σώμα, που τη στιγμή εκείνη το εκπροσωπούσε ο Σύλλογος. Είναι μια παρουσία του Αγίου Πνεύματος μέσω των δωρεών και των χαρισμάτων Του, η φανέρωσή Του δεν είναι ακόμη υποστατική αλλά περισσότερο ενεργητική.

Στα Θεοφάνεια το Άγιο Πνεύμα, ορατό απ' όλους, κατέρχεται πάνω στην ανθρώπινη φύση του Ιησού και αναπαύεται εκεί. Την ημέρα της Πεντηκοστής κατέρχεται στον κόσμο υποστατικά ως Πρόσωπο και ενεργεί μυστικά στην ανθρώπινη φύση, γίνεται μυστική πραγματικότητα της ανθρώπινης φύσεως. Συνεπώς ενεργεί μέσα μας, μας κινεί, μας δυναμώνει και, καθώς μας αγιάζει, μας μεταδίδει κάτι από την προσωπική Του φύση. Χωρίς να συγχέεται, το Άγιο Πνεύμα ταυτίζεται με μας, γίνεται η άλλη ύπαρξη της ζωής μας εν Χριστώ, πιο στενή σε μας (πιο πολύ κοντά μας) από μας τους ίδιους. Πραγματικά, η Περιστερά που αναπαύεται πάνω στον Υιό, τώρα αναπαύεται πάνω σε καθένα από τους «υιούς εν τω Υιώ», «σαν να ήταν η χάρη ομοούσια με τον άνθρωπο», σημειώνει ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος. Αυτή είναι η επάνοδος στην κανονική κατάσταση της φύσεως: «Αγίω Πνεύματι, πάσα η κτίσις καινουργείται, παλινδρομούσα εις το πρώτον»*.Μ' αύτή τη μυστική πραγματικότητα, που η Εκκλησία ζη μέσα στο ιερατικό και λειτουργικό της μυστήριο, έρχεται σε αντίθεση προς κάθε στατική κατεστημένη οντολογία• οι ζωοποιές ενέργειες του Αγίου Πνεύματος την καθιστούν πραγματικά, ουσιαστικά δυναμική.





Σημειώσεις

19. «Attente de Dieu», Paris 1950,. 214.

20. «Hymnes», Ι, S C, 156, σ. 150.

21. «Traités théologiques et ethiques», τόμος Ι.

22. «Περί της ενσάρκου επιφανείας του Θεού Λόγου», P G 26, 996 C.

23. «Συμεών του Νέου Θεολόγου τα Άπαντα», Εκδ. Ζαγοραίου - Ρηγοπούλου, 1886-1969, σ. 179.

24. «Ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας», Κεφ. 37, 3, SC 4, 228.

25. Ευαγρίου, «Λόγος περί προσευχής» νη'. Γρηγ. Νύσσης, «Εις την Κυριακήν προσευχήν», Ρ G 44, 1157 C. Μαξίμου Ομολογητού, «Ερμηνεία της Κυριακής προσευχής», P G 90, 884 Β.

26. «Θησαυρός και περί Αγίας Τριάδος».

27. Γρηγ. Νύσσης, «Περί ψυχής και Αναστάσεως λόγος», P G 46,96 C.

28. «Κεφάλαια φυσικά», 36, Ρ G 150, 1145 Β.

29. Διαδόχου Φωτικής, «Ρ' κεφάλαια πρακτικά γνώσεως και διακρίσεως πνευματικής» ιστ', Φιλοκαλία Αστέρος, 1957, σ. 239.

30. «Περί του Αγίου Πνεύματος» 19,49, P G 32, 157 ΑΒ. Πρβλ. και αυτόθι 16, 37, Ρ G 32, 133.

31. «Εις το Ευαγγέλιον του Ιωάννου» 5, 2, Ρ G 73, 757.

32. «Λόγος περί προσευχής» νη', P G 79, 1180. Πρβλ. και Ι. Hausherr, «Les leçons d'un contemplatif», «Le traité de l' oraison», Ευαγρίου του Ποντικού, 1960, σ. 83.

33. Νικοδ. Γκατζιρούλη, Αρχιμ., «Ο Σεραφείμ του Σάρωφ», Έκδ. Αστέρος, σ.67.

34. «Κατά αιρέσεων» ΙΙΙ, 24, 1.

35. P G 73, 757 A. 

* Σ. Μ. Αναβαθμοί α' ήχου, αντίφωνο β'

Φροντίζετε να περιφρουρείτε στην καρδιά σας.......


counter

Φροντίζετε να περιφρουρείτε στην καρδιά σας τη χαρά του Αγίου Πνεύματος και να μην επιτρέπετε στον πονηρό να χύνει την πίκρα του. Προσέχετε! Προσέχετε, μήπως ο Παράδεισος που υπάρχει μέσα σας μετατραπεί σε κόλαση.
ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ

Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2015

Ἡ ὑπομονή τοῦ Ἱερέα καί ἡ παρηγορία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος


counter


litourgia0

Τόσο δυνατή,
συντετριμμένη και ικετευτική
ήταν η κραυγή
του λειτουργού αυτού ιερέως,
αλλά και τόση συγχρόνως
η έκφραση της μεγάλης του
ευγνωμοσύνης.


Γνώρισα έναν υπέργηρο ιερέα με 70 χρόνια στην ιεροσύνη. Χή­ρεψε από πολύ νωρίς, υστέρα από 12 χρόνια γάμου. Από την έγγα­μη του ζωή απέκτησε 7 παιδιά, τα οποία μεγάλωσε με πολύ μεγάλο κόπο, χωρίς να βάλη άνθρωπο στο σπίτι του ούτε συγγενή για να βοηθήσει στη μαρτυρική ανατροφή τους. Ταυτόχρονα έπρεπε να αντιμετωπίζει όλα τα προβλήματα πού έχει μια ενορία με την πληθώρα των λειτουργικών και ποιμαντικών καθηκόντων.
Παράλληλα έπρεπε να αντιμετωπίζει με ηθική αξιοπρέπεια και το οξύ πρόβλημα της προσωπικής του χηρείας, διότι ήταν νέος στην ηλικία άνθρωπος. Έτσι είχε βαθύτατο πόνο στην καρδιά, πού τον έβγαζε πολλές φορές όταν λειτουργούσε.Τα χρόνια κυλούσαν… κάποια όμως Κυριακή μηνός Ιουλίου, καθ’ όν χρόνον λειτουργούσε και είχε φθάσει στον Χερουβικό ύμνο, τη στιγμή πού έκλινε το κεφαλάκι του και άρχισε να διαβάζει την ευ­χή, πού ανήκει αποκλειστικά και μόνο στον λειτουργό ιερέα: «Ου­δείς άξιος των συνδεδεμένων ταίς σαρκικαίς επιθυμίαις και ηδοναίς…» εντελώς απροσδόκητα άστραψε ο τόπος σαν να έγινε ένας δυνατός σεισμός, του οποίου ή φωτοπλημμύρα εξαφάνισε τα πάντα γύρω του: την κόγχη, τους τοίχους του αγίου Βήματος και όλον τον Ναό.
Κατακλύσθηκε από τόσο υπερκόσμιο φως, πού δεν μπορούσε πλέον να το δη και έκλεισε τα μάτια του, πέφτοντας συγχρόνως στα γόνατα μπροστά στην αγία Τράπεζα. Δεν μιλούσε. Βουβάθηκε και δεν μπορούσε να άνοιξη πλέον τα μάτια του από την εκτυφλωτική λαμπρότητα αυτού του φωτός των χιλίων ήλιων…
Ψυχοσωματικά όμως, λέει, μου δώρισε τόση γαλήνη, τόση ειρήνη και τόση θεία ευφροσύνη, πού την απολάμβανε κάθε κύτταρο της υπάρξεως μου…Πολλά συναισθήματα ουράνια και πέρα από κάθε λογική πλημμύρισαν την ψυχή μου, την καρδιά μου, το είναι μου, όλες μου τις αισθήσεις, όλους τους πόρους του σώματος μου, μέχρι και στα κόκαλα μου εισήλθε η υπέρλογη αυτή ειρήνη και μακαριότητα, πού δεν ήθελα άλλο να ζήσω, αλλά να πεθάνω μέσα σε αυτή την ακατάληπτη ευτυχία πού ζούσα.

leitourgia1
Δεν ξέρω πόση ώρα πέρασε…και να πού όλα πέρασαν, έφυγαν κι εγώ ήμουν ακόμη γονατιστός μπροστά στην αγία Τράπεζα, εκστατικός και τρισευτυχισμένος! Σαν αστραπή πέρασε ένας λο­γισμός και μου είπε: «Ένα λεπτό ακόμη και θα πέθαινες.. Η θεία μακαριότητα της Τριαδικής Βασιλείας του Θεού δεν βαστάζεται α­πό το ανθρώπινο σαρκίον» και τότε σηκώθηκα κατασυγκινημένος. Άλλωστε έξω ο ιερο­ψάλτης είχε τελειώσει το Χερουβικό. Τελείωσα την ευχή, θυμιάτι­σα και με φόβο, συντριβή και συγκίνηση πολλή έκανα την Μεγάλη Είσοδο. Τα βήματα μου όχι σταθερά, αλλά και ή εκφώνησης «Πάντων η­μών μνησθείη Κύριος ο Θεός…» ήταν σαν την κραυγή του ληστού πά­νω στο σταυρό ».

Τόσο δυνατή, συντετριμμένη και ικετευτική ήταν η κραυγή του λειτουργού αυτού ιερέως, αλλά και τόση συγχρόνως η έκφραση της μεγάλης του ευγνωμοσύνης. Από τότε δόξαζε τον Θεό: και για τη χηρεία του και για τα ορφανά παιδιά του και για την ανθρώπινη μοναξιά και για τις αρρώστιες και για τα βάσανα και για τις ιερατικές του ταλαιπωρίες και για κάθε θλίψη της ζωής του.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΠΑΤΗΡ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ. ΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΒΙΩΜΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ.

Πηγή εδώ

Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2015

ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ


counter


Hans Urs von Balthasar

ΠΩΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΣΤΗ ΛΟΓΙΚΗ;

είμαστε καλά ή τά παίξαμε εντελώς;
[Οι Δυτικοί κατήργησαν τον ΝΟΥ, χάριν του υποκειμένου, όπως γνωρίζουμε. Αναπτύσσοντας την εσωτερικότητα που επινόησε ο Αυγουστίνος. Ψυχολογικά ονομάζεται εσωστρέφεια και είναι και ο ορισμός της εσωστρέφειας από τον Αυγουστίνο. Δεν σχετίζεται με τον εσωτερικό της καρδίας άνθρωπο, είναι μια ιδιαίτερη επεξεργασία του έξω κόσμου όπως μας προσφέρεται από τα αισθητήρια, από την λογική της επιβιώσεως και την φαντασία. Σήμερα λέγεται πρόσωπο. Η θεωρητική προσπάθεια, που ξεκίνησε από τον Γαλιλαίο και αποκορυφώθηκε στον Χάιντεγκερ, ο οποίος προσπάθησε να εκτοπίσει τον Αριστοτέλη από την ανθρωπολογία, όπως μας το φανέρωσε ο Γκάνταμερ, κάτι που συνέχισε στην Ελλάδα ο Γιανναράς, επινοώντας κάποιον αποφατισμό του Αριστοτέλη, για να γίνει αποδεκτός από τον Χάιντεγκερ, τον Δάσκαλο. Τον Μεσσία της εποχής μας. Αυτός ο αποφατικός Αριστοτέλης, είναι της ίδιας μοίρας, με το νέο Ευαγγέλιο που βοήθησε στην σύνταξή του ο Αγουρίδης και προσέφερε στον Ψευδομεσσία, τον Μουν. Την ίδια απόδοση στο ψεύδος, τα Σά εκ των Σών, έκανε και ο Λουδοβίκος, ο οποίος προσέφερε στον Χάιντεγκερ τους λόγους των όντων του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητού με το βιβλίο του, Ευχαριστιακή Οντολογία των Εκδόσεων Δόμος. Αυτή η προσπάθεια συμπυκνώνεται στον λόγο: ΤΟ ΟΛΟΝ ΣΤΟ ΜΕΡΟΣ. Είναι και η πηγή της Ιστορίας. Λέγεται και εξατομίκευση, το όπλο του Ράμφου εναντίον του Ελληνικού πνεύματος. Η καθολικότης του νοητού, των Αρχαίων, το ΟΛΟΝ αυτό, προϋπέθετε την εξαφάνιση  του ΜΕΡΟΥΣ, του ΕΓΩ. Σήμερα απαιτούμαι το όλον στο μέρος, στο ΕΓΩ. Βεβαίως εξαφανίζεται αυτομάτως το όλον. Χρησιμοποιείται λοιπόν το Άγιο πνεύμα, όπως διδάχθηκε κατά πρώτον από τον Αυγουστίνο και τον Ακινάτη, σαν βοηθός του πνεύματος του ανθρώπου, το οποίο είναι θεϊκό ή ο μόνος θεός, πάντως αθάνατο και άπειρο, για να μην χαθεί στην αφομοίωσή του από το Εγώ, εφόσον άπειρο και αιώνιο, και έτσι χαθεί και το κύρος του υποκειμένου, η λογική. Προς τούτο κατασκευάζεται μια νέα ενσάρκωση, του Αγίου πνεύματος, στην Λογική του ανθρώπου, με τα δεδομένα της Χριστολογίας. Δύο φύσεις στην υπόσταση του Κυρίου. Αναλόγως θα πρέπει να αποκτήσουμε δύο φύσεις στην υπόσταση του ανθρώπου, στην λογική. Ονομάζεται και ΠΡΟΣΩΠΟ αυτός ο νέος άνθρωπος. Ο ΝΕΟΣ ΣΑΝ-ΘΕΟΣ. Δεν ακούστηκε ακόμη η φωνή του Κυρίου: Ου ποιήσεις σεαυτόν είδωλο. Στην ψευδοθεολογία του Γιανναρά το άγιο πνεύμα της αιρέσεως αυτής ονομάζεται ΘΕΛΗΣΗ. Ο Μπαλτάσαρ είναι μεγάλος δάσκαλος της αναλογίας, τόσο αγαπημένης και στον Γιανναρά και στον Ζηζιούλα, και θα μας προσφέρει σιγά-σιγά, με την σειρά του, δίπλα στον Λόσκι, όλα τα μυστικά της Οικονομίας του Αγίου πνεύματος. Ο Ζηζιούλας ονομάζοντας πρόσωπο μόνον τον Άγιο, στην διάσημη εργασία του, "Από το προσωπείο στο πρόσωπο", άλλαξε όλα τα δεδομένα της Αγιότητος και έθεσε και ο ίδιος την δική του υποψηφιότητα, σύμφωνα με τα κριτήρια πάντοτε που επινόησε και επέβαλλε ο ίδιος].

«Όταν δε έλθη εκείνος, το πνεύμα της αληθείας, οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν· διότι δεν θα μιλήσει από τον εαυτό του, αλλά θα πει όσα ακούσει και θα σας αναγγείλει εκείνα που μέλουν να συμβούν (τα ερχόμενα). Εκείνος εμέ θα δοξάσει, διότι θα πάρει από ό,τι είναι δικό μου και θα σας το αναγγείλει. Όλα όσα έχει ο Πατέρας μου, είναι δικά μου· γι' αυτό σας είπα ότι θα πάρει από ό,τι είναι δικό μου και θα σας το αναγγείλει» (Κατά Ιωάννην 16:13-15). Ο καθολικός προορισμός του πνεύματος είναι η εξήγηση που εισάγει σ' αυτή την έννοια, στην οποία μπορούμε να επαναφέρουμε όλη την πολλαπλότητα των λόγων που βρίσκονται στον Ιωάννη και στα κείμενα της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης. [Όλα προετοίμαζαν και προφήτευαν το Άγιο πνεύμα. Ο Κύριος μας περισσεύει, είναι ψηλά στους Ουρανούς, δεν μπορεί να κάνει τίποτε πλέον, ο αντιπρόσωπος του είναι προβληματικός, ξαναγράφουμε τα πάντα λοιπόν πάνω στο Άγιο πνεύμα και οι πατέρες σαν τους προφήτες της Π.Δ. αποτελούν το γενεαλογικό δένδρο της ενσαρκώσεως του Αγίου πνεύματος στην λογική. Καλά παιδιά. Τακτοποιημένα μυαλά].
Ο Υιός καθότι ενσαρκωμένος ήταν η κατάλληλη φανέρωση του Πατρός, αλλά περέμενε ένας χώρος κλειστός για τους ανθρώπους μέχρις ότου καί διότι το πνεύμα «δεν είχε ακόμη έλθει»!
«Με ορατό τρόπο ήλθε την πεντηκοστή. Διότι πριν από εκείνη την ημέρα οι απόστολοι δεν διέθεταν ακόμη εκείνη την άπειρη σημασία του Χριστού. Δεν γνώριζαν ακόμη πως αυτή ήταν η άπειρη ιστορία του θεού. Είχαν πιστέψει σ' Αυτόν, αλλά όχι ακόμη σαν αυτή την άπειρη αλήθεια. Οι εχθροί του τον είχαν δει, τον είχαν ακούσει να τους διδάσκει, όλο αυτό το είχαν γνωρίσει, είχαν δει θαύματα και είχαν πιστέψει τελικά σ' αυτόν. Αλλά ο Χριστός ο ίδιος ελέγχει αυστηρά εκείνους που επιθυμούν από αυτόν θαύματα. Το πνεύμα, λέει, θα σας οδηγήσει σε κάθε αλήθεια»(Χέγκελ, Ιστορία της Φιλοσοφίας ΙΙΙ (1836), σελ. 134).

Και γι' αυτό, θα συμπεράνουν οι Πατέρες, το πνεύμα πρέπει να είναι αυτό το Ίδιο θεός. Διαφορετικά πως θα μπορούσε να εκθέσει την αλήθεια, καθότι πνεύμα της αληθείας, της αλήθειας που περιέχεται στην αποκάλυψη του πατρός μέσω του Υιού; Τότε όμως αυτό το Ίδιο θα έπρεπε να βρίσκεται στο εσωτερικό αυτού του γεγονότος της γλώσσας, των λέξεων του Υιού (και όλα σ' αυτόν ήταν λόγος) που ήταν ήδη Πνεύμα και Ζωή. Αυτή την αδιαχώριστη σχέση Λόγου και Πνεύματος στο γεγονός της αποκαλύψεως θα την αναλύσουμε στην συνέχεια. Όμως η ανθρώπινη μοίρα του Ιησού έπρεπε να ολοκληρωθεί πριν το Άγιο πνεύμα μπορέσει να εκπορευθεί και να ενφυσήσει στον κόσμο. Ακόμη και το χτύπημα της λόγχης ήταν απαραίτητο για να ανοίξει το δώμα της καρδιάς τού αποκαλύπτοντος σώματος, έτσι ώστε τώρα μόνον το Άγιο πνεύμα, μαζί με νερό και αίμα, να μπορεί να καταθέσει την μαρτυρία του περί της αλήθειας, πάνω στην αλήθεια της αγάπης τού πατρός που απεκαλύφθη από τον Υιό. [Και ο Μπαλτάσαρ είναι από τους κυριώτερους θεολόγους της Δύσεως. Και όμως δεν κατέχει παρά γλωσσολαγνεία].

Αλήθεια είναι στον Ιωάννη η θεία πραγματικότης, η οποία φανερώνεται στον Ιησού. Η αυτοταυτοποίηση του Ιησού με την αλήθεια στο 14,6 είναι κεντρική για την έννοια της αλήθειας τού Ιωάννη. Ενώ η αλήθεια στο 16,6 είναι αυτό που είναι ο Ιησούς, αυτό που ο Ιησούς έχει (16,13). Ο ΙΗΣΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΦΕΡΕΙ.
ΠΗΓΗ.amethystos

Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2015

Paul Evdokimov. Το Άγιο Πνεύμα στην Ορθόδοξη Παράδοση


counter


Aπό: Ευδοκίμωφ, Το Άγιο Πνεύμα στην Ορθόδοξη παράδοση, μτφρ. Στέλλα Κ. Πλευράκη, εκδ. Ίδρυμα ο Ευαγγελιστής Μάρκος, Θεσσαλονίκη 1991.


Η Τριαδική Θεολογία

Στην αρχή του τριαδικού Μυστηρίου ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός συνοψίζει τις τρεις μεγάλες αρχές της παραδόσεως, α) Κάθε γνώση του Θεού εξαρτάται εξ ολοκλήρου από την ελεύθερη ενέργεια της θελήσεώς Του. β) Στη συνέχεια, ο Λόγος που έγινε άνθρωπος αποκαλύπτει στην Εκκλησία, της οποίας είναι η Κεφαλή, το Μυστήριο των Τριών θείων Προσώπων. Πραγματικά, η Εκκλησία γνωρίζει τον ιστορικό Χριστό που σταυρώθηκε, αναστήθηκε και δοξάστηκε, δέχεται την κυριακή προσευχή και γνωρίζει τον Υιό που διακρίνεται από τον Πατέρα• ακούει την υπόσχεση για τον «άλλο Παράκλητο» που πρόκειται να κατεβή και τον δέχεται την ημέρα της Πεντηκοστής. Πάνω από κάθε θεωρία ή φιλοσοφία, η Εκκλησία εξαγγέλλει την τριαδική οικονομία του μυστηρίου της σωτηρίας με το κήρυγμά της και τη ζη άμεσα μέσα στον τύπο του βαπτίσματος, μέσα στο Σύμβολο της πίστεώς της, μέσα στη Λειτουργία της και τα ιερά της μυστήρια. Αργότερα θα σφυρηλατήσουν οι Πατέρες τα θεολογικά επιχειρήματα, για να ανατρέψουν τις αιρέσεις και να προσδιορίσουν τη δογματική ορθοδοξία της θείας Αλήθειας, γ) Υπάρχει τέλος και η αρχή της Μοναρχίας του Θεού. Ο Πατήρ αναλαμβάνει υπεύθυνα και βεβαιώνει την ενότητα των Τριών Προσώπων μέσα σε μια τέλεια αγάπη, μέσα στη μια φύση. Η γέννηση του Υιού και η εκπόρευση του Πνεύματος φανερώνουν πρώτ' απ’ όλα το ομοούσιό τους με τον Πατέρα, που είναι η πιο φανερή έκφραση της θεότητάς τους και της τέλειας Ισότητος των Τριών.


1. Ή Παλαιά. Διαθήκη.

Η Παλαιά Διαθήκη παραδέχεται έναν αυστηρό μονοθεϊσμό, που διακηρύττει καθαρά ο Μωϋσής: «Άκουε, Ισραήλ, Κύριος ο Θεός ημών είς εστιν». Οι υπαινιγμοί του μυστηρίου της Τριάδος φαίνονται αμυδρά. Η αλήθεια του ξεπερνά κάθε δυνατότητα κατανοήσεως και γι' αυτό αποκαλύπτεται κατά θείο τρόπο. Αυτό είναι το βασικό διακριτικό γνώρισμα του χριστιανισμού από την ειδωλολατρεία, τον Ιουδαϊσμό και τον Ισλαμισμό, που θεωρούν το μυστήριο του Ενός και Τριαδικού Θεού τελείως παράλογο.

Κατά τους Πατέρες δεν μπορεί κανείς να ξεδυαλύνη το μυστήριο της Αγίας Τριάδος στην Π. Δ. παρά μόνο με το φως των Ευαγγελίων. Κατά τους Εβραίους τα περισσότερα κείμενα (Γεν. 3,22. 11,7) αναφέρονται στη συνομιλία του Θεού με τους αγγέλους. Κατά τον Φίλωνα επίσης ο Άγγελος του Γιαχβέ είναι ο Λόγος με την έννοια της μονοθεϊστικής του θεολογίας, αυτός που κυβερνά τον κόσμο. Κατά τους Πατέρες όμως πρόκειται περί συνομιλίας μεταξύ των θείων Προσώπων, και ο Θεοδώρητος βλέπει στον Άγγελο του Γιαχβέ το δεύτερο Πρόσωπο της Τριάδος. Σχολιάζοντας το «Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος» ο Άγιος Αθανάσιος προσδιορίζει ότι «ότε δοξολογούσι τα Σεραφίμ τον Θεόν, λέγοντα τρίτον Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ, Πατέρα και Υιόν και Άγιον Πνεύμα δοξολογούσι»(20). «Το γαρ τρίτον τα τίμια ζώα ταύτα προσφέρειν την δοξολογίαν Άγιος, Άγιος, Άγιος λέγοντα, τας τρεις υποστάσεις τελείας δεικνύντα εστίν, ως και εν τω λέγειν το Κύριος, την μίαν ουσίαν δηλούσιν»(20α). Ο Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης ερμηνεύει το ακαθόριστο των κειμένων με τη θεία παιδαγωγική: «Έτι δε και συνεσκιασμένως ερρέθη, εκείνο λογίζεσθαι χρή, ότι Ιουδαίοις τοις εις πολυθεΐαν ρέπουσι νομοθετών ουκ εδοκίμασε διαφοράν προσώπων εισαγαγείν ίνα και μη διάφορον φύσιν εν ταις υποστάσεσιν είναι δογματίσαντες, εις ειδωλολατρείαν εκκυλισθώσιν, αλλά το της μοναρχίας εξ αρχής μαθόντες μάθημα, κατά μικρόν το των υποστάσεων αναδιδαχθώσι δόγμα το πάλιν εις ενότητα φύσεως ανατρέχον»(21). Έτσι οι προφητείες που αναφέρονται στο Μεσσία, καθώς και στα ονόματά Του, Εμμανουήλ, Θαυμαστός, Σύμβουλος, Θεός ισχυρός, Άρχων Ειρήνης, Σοφία και Λόγος, θα ερμηνευτούν μόνο από Αυτόν που θα τις συγκεντρώση στο Πρόσωπό Του, το Χριστό, Υιό του Θεού, Θεάνθρωπο και δεύτερο Πρόσωπο της Τριάδος.

Για τη μυστικιστική ιουδαϊκή σκέψη η Τορά δεν είναι ένας απλός κώδικας εντολών και νόμων αλλά ένα Πρόσωπο ζωντανό. Αν όμως για τους Ιουδαίους μένη ακόμη τραγικά ανώνυμο, για τη χριστιανική πίστη ο Χριστός το προσωποποιεί κάνοντας από το νόμο, που οδηγείται στο πλήρωμά Του, τη χάρη.


2. Η Καινή Διαθήκη.

Τα Ευαγγέλια περιέχουν την πλήρη αποκάλυψη της Τριάδος. Από τον Ευαγγελισμό ακόμη, ο άγγελος προφητεύει την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος και προσδιορίζει το όνομα του βρέφους, «διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού» (Λουκ. 1, 35). Η Βάπτιση του Κυρίου κάνει να λάμψη η εκθαμβωτική φανέρωση της Τριάδος. Στον αποχαιρετιστήριο λόγο Του ο Υιός αναφέρεται στον «άλλο Παράκλητο», το Άγιο Πνεύμα το «εκ του Πατρός εκπορευόμενον». Στην τάξη του Βαπτίσματος «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος», το «όνομα» στον ενικό φανερώνει το δόγμα. «Εν δε όνομα των τριών, υποδηλούν την μίαν φύσιν της Αγίας Τριάδος», σχολιάζει ο Ζιγαβηνός(22). Ο Απόστολος Παύλος διατυπώνει την ευλογία: «Η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, και η αγάπη του Θεού και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος μετά πάντων υμών» (Β' Κορινθ. 13,13), και ο Απόστολος Πέτρος γράφει «εκλεκτοίς παρεπιδήμοις διασποράς ... κατά πρόγνωσιν Θεού Πατρός, εν αγιασμώ Πνεύματος, εις υπακοήν και ραντισμόν αίματος Ιησού Χριστού» (Α' Πέτρ. 1,1-2).


3. Ή πρώτη διαμόρφωση της διδασκαλίας της Εκκλησίας με τη θεολογία των Πατέρων.

Μέσα στη χριστιανική γραμματεία, από τη Διδαχή ακόμη, βλέπομε παντού την τριαδική διατύπωση, όπως είναι η επίκληση του βαπτίσματος με την τριπλή κατάδυση, οι ευλογίες και οι λειτουργικές δοξολογίες. Στη Δύση εκείνος πού διαμορφώνει τον τύπο «τρία Πρόσωπα, μία ουσία»(23) –tres personae, una substabtia - είναι o Τερτυλιανός. Στην Ανατολή ο Θεόφιλος Αντιοχείας χρησιμοποιεί πρώτος τον όρο της Τριάδος: «Η Τριάς, του Θεού και του Λόγου αυτού και της Σοφίας αυτού»(24).

Πριν από την Σύνοδο της Νικαίας, ωστόσο, το δόγμα δεν είναι ούτε φανερό, ούτε συγκεκριμένο, ενώ η αντίδραση κατά των τριαδικών αιρέσεων είναι γενική.

Ο Αλέξανδρος Αλεξανδρείας, βοηθούμενος από το νεαρό διάκονό του Αθανάσιο, κατηγορεί τον Άρειο, που καταδικάστηκε στην Α' Οικουμενική Σύνοδο της Νικαίας (325). Η Σύνοδος αυτή διακηρύττει τον Υιό «γεννηθέντα εκ του Πατρός Μονογενή, τουτέστιν εκ της ουσίας του Πατρός ... ομοούσιον τω Πατρί ... ». Η Β' Οικουμενική Σύνοδος της Κωνσταντινουπόλεως (381) καταδικάζει το Μακεδόνιο και διακηρύττει το Πνεύμα ως «το Άγιον, το Κύριον, το ζωοποιόν, το εκ του Πατρός εκπορευόμενον, τον συν Πατρί και Υιώ συμπροσκυνούμενον και συνδοξαζόμενον». Το ομοούσιο του Υιού και του Αγίου Πνεύματος προς τον Πατέρα διακηρύχτηκε με την μεγαλύτερη ενάργεια από τον Αθανάσιο, τους Καππαδόκες, τον Κύριλλο Ιεροσολύμων, το Χρυσόστομο, τον Επιφάνιο, τον Κύριλλο Αλεξανδρείας.

«Ουκούν εν μεν τοις ανθρώποις, επειδή διακεκριμένη εστίν η εν τοις αυτοίς επιτηδεύμασιν εκάστου ενέργεια, κυρίως πολλοί ονομάζονται, εκάστου αυτών εις ιδίαν περιγραφήν κατά το ιδιότροπον της ενεργείας αποτεμνομένου των άλλων. Επί δε της θείας φύσεως, ουχ ούτως εμάθομεν, ότι ο Πατήρ ποιεί τι καθ' εαυτόν, ου μη συνεφάπτεται ο Υιός. Ή πάλιν ο Υιός ιδιαζόντως ενεργεί τι χωρίς του Πνεύματος. Αλλά πάσα ενέργεια η θεόθεν επί την κτίσιν διήκουσα, και κατά τας πολυτρόπους εννοίας ονομαζόμενη, εκ Πατρός αφορμάται και δια του Υιού πρόεισι, και εν τω Πνεύματι τω Αγίω τελειούται»(25), διδάσκει ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. Ο Άγιος Βασίλειος ανακεφαλαιώνει: «Έστι μεν γαρ ο Πατήρ, τέλειον έχων το είναι και ανενδεές, ρίζα και πηγή του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, έστι δε ο Υιός εν πλήρει θεότητι ζων Λόγος, και γέννημα του Πατρός ανενδεές• πλήρες δε και το Πνεύμα, ου μέρος ετέρου, αλλά τέλειον και ολόκληρον εφ' εαυτού θεωρούμενον»(26).
[...]





Σημειώσεις

20. «Περί της ενσάρκου επιφανείας του Θεού Λόγου» 10, ΡG 26, 1000.

20α. «Έκθεσις Πίστεως», ΡG 25, 220.

21. Επιστολαί II, 143, ΡG 78, 589 Α.

22. «Εις Ματθαίον» 28, 19, ΡG 129, 764.

23. PL II, 180, 1080.

24. «Προς Αυτόλυκον» Β', 15, ΒΕΠ 5, 32.

25. Περί του μη είναι τρεις Θεούς», ΡG 45, 125 ΒC

Κυριακή 30 Αυγούστου 2015

Πώς το Άγιο Πνεύμα αλλάζει την καρδιά τού ανθρώπου και τον αναγεννά


counter

Σεβ. Ναυπάκτου Ιεροθέου Βλάχου.

Πηγή: Σεβ. Ναυπάκτου Ιεροθέου Βλάχου: "Ο Βλέπων" σελ. 248-252.

Όταν απομακρύνθηκε ο Σαούλ από τον Προφήτη Σαμουήλ, και ενώ ανέβαινε στο όρος, συνάντησε ένα χορό Προφητών. Πριν όμως συναντηθεί με τους Προφήτας, αμέσως μετά τον χωρισμό του από τον Σαμουήλ "μετέστρεψεν αυτώ ο Θεός καρδίαν άλλην" (Α΄ Βασιλέων 10/ι: 9). Άλλαξε η καρδιά τού Σαούλ με την ενέργεια τού Θεού...
Αυτό το γεγονός μάς υπενθυμίζει την περίπτωση τών Μαθητών την ημέρα τής Πεντηκοστής, όταν έλαβαν το Άγιον Πνεύμα και εξεδήλωσαν ποικιλοτρόπως τη χαρά τους, σε τέτοιο σημείο ώστε όσοι τούς έβλεπαν έλεγαν ότι είναι μεθυσμένοι. Πραγματικά, όταν το Άγιον Πνεύμα έλθη στην καρδιά τού ανθρώπου, τότε συμβαίνει μια αναγέννηση πνευματική, που εκδηλώνεται ακόμη και στο σώμα...
Το Άγιον Πνεύμα χαριτώνει και αγιάζει όλες τις δυνάμεις τής ψυχής τού ανθρώπου, ήτοι το λογιστικό, το επιθυμητικό και το θυμικό...
Είναι όμως σημαντικό να δούμε και τις φράσεις που χρησιμοποιεί η Αγία Γραφή για να δείξη την μεταστροφή, την αλλαγή και την αναγέννηση τού Σαούλ με την μέθεξη τής ενεργείας τού Αγίου Πνεύματος. Ο Σαμουήλ προφητεύοντας αυτήν την αλλαγή που θα συμβή στον Σαούλ είπε: "και εφαλείται επί σε πνεύμα Κυρίου... και στραφήση εις άνδρα άλλον" (Α΄ Βασ. 10/ι: 6), δηλαδή, όταν θα έλθη το Άγιον Πνεύμα, θα γίνης ένας διαφορετικός άνθρωπος. Και η Αγία Γραφή μάς πληροφορεί ότι μόλις απεχωρίσθησαν ο ένας από τον άλλον, τότε "μετέστρεψεν αυτώ ο Θεός καρδίαν άλλην" (Α΄ Βασιλέων 10/ι: 9). Αυτή η μεταστροφή τής καρδίας έχει την έννοια ότι μετεβλήθη τελείως ο Σαούλ.
Χρειάζεται όμως, νομίζω, να αναλύσουμε ευρύτερα το γεγονός τής αλλαγής που συνέβη στον Σαούλ με την κάθοδο και την έλευση τού Αγίου Πνεύματος, γιατί αυτό συμβαίνει και σε άλλους ανθρώπους.
Κατ' αρχάς πρέπει να τονισθή ότι το Άγιον Πνεύμα, όπως φαίνεται στην περίπτωση τού Σαούλ, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, ενεργεί μέσα στην καρδιά  τού ανθρώπου. Πραγματικά, στην Βιβλικοπατερική Παράδοση η καρδιά είναι το κέντρο τού ανθρώπου, αφού εκεί κατά τρόπο μυστικό και πραγματικό αλληλοπεριχωρείται η ρίζα τής βιολογικής ζωής με την ρίζα τής πνευματικής ζωής. Κατά τον άγιο Νικόδημο τον αγιορείτη, η καρδιά είναι κέντρο φυσικό, αφού αρχίζει πρώτη να λειτουργή και τελευταία σταματά στον ανθρώπινο οργανισμό, κέντρο παραφυσικό, αφού εκεί ενεργούν τα πάθη, και κέντρο υπερφυσικό, αφού εκεί ενεργεί πρωταρχικά η άκτιστη ενέργεια τού Θεού.
Ο άγιος Διάδοχος ο Φωτικής θα γράψη ότι με το άγιο Βάπτισμα η Χάρη τού Θεού έρχεται στο βάθος τής καρδιάς και δεν φεύγει ποτέ από εκεί. Έτσι στο βάθος τής καρδιάς ενεργεί η Χάρη τού Θεού, ενώ οι δαίμονες ενεργούν στην περιφέρεια ή στο περικάρδιο, όπως λένε οι άγιοι Πατέρες.
Βέβαια, πρέπει να σημειωθή ότι όταν λέμε καρδιά εννοούμε και το σωματικό όργανο τής καρδιάς, αλλά και την λεγομένη πνευματική καρδιά, την βαθεία καρδία, που ενεργεί στο βάθος τής βιολογικής καρδιάς. Έτσι όταν κανείς αγωνίζεται να συγκεντρώση τον νου του μέσα στην καρδιά, τότε ο νους με την επιστροφή του βρίσκει πρώτα την βιολογική καρδιά, δηλαδή η προσοχή τού ανθρώπου συγκεντρώνεται στην βιολογική καρδιά, και στην συνέχεια βρίσκει την λεγόμενη πνευματική καρδιά. Αυτή δε η πνευματική καρδιά είναι η συνισταμένη τών δυνάμεων τής ψυχής, ήτοι τού λογιστικού, τού επιθυμητικού και τού θυμικού.
Ο άνθρωπος που μετανοεί αισθάνεται την αλλαγή τής καρδιάς του. Γι' αυτό ο Προφητάναξ Δαυΐδ προσεύχεται: "καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί, ο Θεός, και πνεύμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις μου" (Ψαλμός ν΄ 12).
Ο Απόστολος Παύλος λέγει ότι στην καρδιά τού ανθρώπου εγγράφεται ο νόμος τού Θεού. Γράφει: "η επιστολή ημών υμείς εστε, εγγεγραμμένη εν ταις καρδίαις ημών, γινωσκομένη και αναγινωσκομένη υπό πάντων ανθρώπων, φανερούμενοι ότι εστέ επιστολή Χριστού διακονηθείσα υφ' ημών, εγγεγραμμένη ου μέλανι, αλλά Πνεύματι Θεού ζώντος, ουκ εν πλαξί λιθίναις, αλλά εν πλαξί καρδίας σαρκίνας" (Β΄ Κορ. 3/γ: 2-3).
Επίσης ο ίδιος ο Απόστολος, χρησιμοποιώντας προφητεία τού Προφήτου Ιερεμίου που πραγματοποιήθηκε στον καιρό τής παρουσίας τού Χριστού και τής καθόδου τού Αγίου Πνεύματος, γράφει: "ότι αύτη η διαθήκη ην διαθήσομαι τω οίκω Ισραήλ μετά τας ημέρας εκείνας, λέγει Κύριος: διδούς νόμους μου εις την διάνοιαν αυτών, και επί καρδίας αυτών επιγράψω αυτούς, και έσομαι αυτοίς εις Θεόν, και αυτοί έσονταί μοι εις λαόν" (Εβρ. 8/η: 10).
Μέσα στην καρδιά γίνεται η νοερά προσευχή και εκεί ο άνθρωπος αποκτά βεβαίωση τής υπάρξεως και ενεργείας τής Χάριτος τού Θεού. Γι' αυτό και ο Απόστολος Παύλος τονίζει εμφαντικά: "καλόν γαρ χάριτι βεβαιούσθαι την καρδίαν" (Εβρ. 13/ιγ: 9).

Τρίτη 28 Ιουλίου 2015

ΠΝΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΠΑΠΙΣΜΟΥ


counter


Εν Πειραιεῖ 6-6-2014

ἐφημ. Ἱ. Ν. Ἁγίας Παρασκευῆς Ν. Καλλιπόλεως Πειραιῶς
«Πεντηκοστήν ἑορτάζομεν καί Πνεύματος ἐπιδημίαν».
Ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἑορτάζει σήμερα τήν ἐπιδημία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γιά ποιόν λόγο, ὅμως,  ἑορτάζουμε τό Ἅγιον Πνεῦμα;

Ἡ αἵρεσις τῶν Πνευματομάχων
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας καθόρισε νά ἑορτάζουμε τό Ἅγιον Πνεῦμα, διότι ὑπῆρχε καί ὑπάρχει παρεξήγηση περί Αὐτοῦ. Ὑπῆρχε παρεξήγηση στήν ἀρχαία, πρωτοχριστιανική Ἐκκλησία μέ τόν αἱρετικό καί πνευματομάχο Μακεδόνιο, ὁ ὁποῖος δέν δεχόταν τήν θεότητα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀλλά τό θεωροῦσε κτίσμα, κτιστό. Βλασφημοῦσε ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι κτίσμα τοῦ Υἱοῦ. Ἡ Β΄ Ἁγία καί Οἰκουμενική Σύνοδος, πού συνεκλήθη τό 381 μ.Χ. στήν Κων/λη κατεδίκασε τόν Μακεδόνιο καί συνεπλήρωσε τό Σύμβολο τῆς Πίστεως μέ τά πνευματολογικά καί τά ὑπόλοιπα ἄρθρα. Εἶναι πολύ χαρακτηριστικός ὁ τολμηρός καί ριζοσπαστικός τρόπος, μέ τόν ὁποῖο ἀντιμετωπίζει τήν αἵρεση τῶν πνευματομάχων, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος,πρόεδρος τῆς Β’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου : « Τολμῶ τί φθέγξασθαι, ὦ Τριάς, καί συγγνώμη τῆ ἀπονοία. Περί ψυχῆς γάρ ὁ κίνδυνος. Εἰκών εἰμί καί αὐτός τοῦ Θεοῦ, τῆς ἄνω δόξης, εἰ καί κάτω τίθεμαι. Οὐ πείθομαι τῷ ὁμοτίμω (δηλ. μέ ἕνα κτίσμα) σώζεσθαι. Εἰ μή Θεός τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, θεωθήτω πρώτον, καί οὕτω θεούτω μέ τόν ὁμότιμον». Ξεκινώντας, λοιπόν, ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἀπό σωτηριολογικές προϋποθέσεις ἀποδεικνύει, ὅπως καί οἱ Καππαδόκες, ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα δέν εἶναι κτίσμα, ἀλλά Θεός, ὁμότιμος καί ὁμόδοξος, συμπροσκυνούμενος καί συνδοξαζόμενος, μέ τόν Πατέρα καί τόν Υἱό[1].
Σύγχρονοι Πνευματομάχοι ὁ Παπισμός καί ὁ Προτεσταντισμός μέ τό Filioque
Καί σήμερα,  ὅμως, ὑπάρχει παρεξήγηση γιά τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκ μέρους τοῦ αἱρεσιάρχου Πάπα καί τῶν αἱρετικῶν Προτεσταντῶν, οἱ ὁποῖοι μειώνουν καί ὑποβιβάζουν τό Ἅγιον Πνεῦμα. Ἐνῶ ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι δεχόμαστε ὅτι τά τρία πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὁ Πατήρ, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ὁμότιμα, ὁμοούσια καί σύνθρονα, ὅτι δέν ὑπάρχει καμμία διαφορά ἀνάμεσα στά τρία πρόσωπα, ὁ αἱρεσιάρχης Πάπας, δυστυχῶς, μέ τόν ἐγωϊσμό του δέν δέχθηκε τήν διδασκαλία τοῦ ἰδίου τοῦ Χριστοῦ. Φαντάζεσθε νά ὑπάρχει ἕνας κοινός θνητός ἁμαρτωλός ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος νά τολμήσει νά πεῖ : «Ἐγώ δέν ἀκούω αὐτό, πού λέει ὁ Χριστός. Ἐγώ θά διατυπώσω δική μου διδασκαλία», λόγω τοῦ ἐγωϊσμού, τοῦ πρωτείου καί τοῦ ἀλαθήτου. Λέει ἡ Ἁγία Γραφή, δηλ. ὁ ἴδιος ὁ Χριστός : «ὅταν δέ ἔλθη ὁ Παράκλητος, ὅν ἐγώ πέμψω ὑμῖν παρά τοῦ Πατρός, τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ παρά τοῦ Πατρός ἐκπορεύεται»[2]. Τό Ἅγιον Πνεῦμα, τό ὁποῖο ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ Πατρός. Τό λέμε, λοιπόν, αὐτό μέ βάση τήν Ἁγία Γραφή στό Σύμβολο τῆς Πίστεως˙ «(πιστεύω) καί εἰς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, τό Κύριον, τό Ζωοποιόν, τό ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπορευόμενον». Ἐπαναλαμβάνουν οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Β΄ Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Συνόδου αὐτό, πού εἶπε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Τόσοι ἅγιοι Πατέρες, χιλιάδες ἅγιοι Πατέρες, χιλιάδες ἅγιοι ἐπί τόσους αἰῶνες δέν τόλμησε κανένας νά ἀμφισβητήσει καί νά βλασφημήσει αὐτή τήν διδασκαλία τοῦ ἰδίου τοῦ Χριστοῦ, ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἐκ μόνου τοῦ Πατρός˙ «τό ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπορευόμενον». Καί ἔρχεται ὁ Πάπας καί λέει ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ. Τό περίφημο Filioque. Καί βλασφημεῖ στήν ἴδια τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Τό πρῶτο αἴτιο τοῦ σχίσματος τοῦ 1054 ἦταν ἡ αἵρεση τοῦ Filioque. Τό Filioque, δηλ. ἡ δογματική διδασκαλία τοῦ παπισμοῦ ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορεύεται καί ἐκ τοῦ Υἱοῦ, εἶναι φοβερή αἵρεση, ἐπειδή α) εἶναι ἀντίθετο πρός τά ἀψευδέστατα λόγια τοῦ Ἰδίου τοῦ Χριστοῦ, πού εἶπε ὅτι «τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπορεύεται», ἔχουμε δηλ. κατάφορη ἀθέτηση τοῦ Ἰδίου τοῦ Θεοῦ, τοῦ Χριστοῦ, β) εἶναι ἀντίθετο πρός τό Σύμβολο τῆς Πίστεως Νικαίας-Κων/λεως, σύμφωνα μέ τό ὁποῖο «(πιστεύω) καί εἰς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, τό Κύριον, τό Ζωοποιόν, τό ἐκ τοῦ Πατρός ἐκπορευόμενον», ἔχουμε δηλ. ἀθέτηση καί τῶν δύο Οἰκουμενικῶν Συνόδων τῆς Α΄ καί τῆς Β΄, γ) εἶναι ἀντίθετο πρός τόν 7ο Ἱερό Κανόνα τῆς Γ΄ Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὁ ὁποῖος ἀπαγορεύει ὁποιαδήποτε προσθήκη ἤ ἀφαίρεση στό Σύμβολο τῆς Πίστεως, ἔχουμε δηλ. ἀθέτηση καί τῆς Γ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, δ) καταστρέφει τίς σχέσεις μεταξύ τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος καί συγχέει τά ἀκοινώνητα ὑποστατικά ἰδιώματα τῶν τριῶν προσώπων,  σύμφωνα μέ τά ὁποία ὁ Πατήρ εἶναι ἀγέννητος, ὁ Υἱός γεννητός, καί τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐκπορευτό,                        ε) ὑποβιβάζει τό Ἅγιον Πνεῦμα στό ἐπίπεδο τοῦ κτίσματος, καί στ') εἰσάγει δυαρχία στήν Ἁγία Τριάδα, ἐφόσον καί ὁ Υἱός εἶναι πηγή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἄρα ἔχουμε δύο πηγές, δύο ἀρχές, τόν Θεό Πατέρα καί τόν Υἱό. Βέβαια, πίσω ἀπό τόFilioque δέν κρύβεται τίποτε ἄλλο παρά ἡ ὀφρύ, ἡ ἀλαζονεία, τό ἀλάθητο καί τό πρωτεῖο τοῦ Πάπα,  ἡ ὁποία τοῦ ἐπιτρέπει νά νομοθετεῖ μόνον αὐτός πάνω ἀπό τά παραδεδομένα ὑπό τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Τήν παραπάνω φρικτή αἵρεση ἔχουν υἱοθετήσει καί οἱ αἱρετικοί Προτεστάντες.
Ἅς ἀναφέρουμε στή συνέχεια μερικά στοιχεῖα ἀπό τήν πνευματική ζωή. Τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ἐκεῖνο, τό ὁποῖο δημιουργεῖ τήν ἁγιότητα καί την τελειότητα. Δέν ὑπάρχει κανένας ἄλλος τρόπος νά γίνει κανείς ἅγιος, παρά μόνο μέ τήν Χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μήπως νομίζουμε πώς αὐτοί, πού ἔγιναν ἅγιοι, τό κατόρθωσαν μόνοι τους; Ὑπάρχει κανείς ἐγωϊστής, πού νομίζει πώς μπορεῖ νά γίνει μόνος του ἅγιος, χωρίς τήν ἐνέργεια καί τήν Χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, χωρίς τήν Χάριν τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ; Κι ὅμως, ὁ ὁλόκληρος δυτικός κόσμος αὐτό θεωρεῖ. Ἔγινε μία ὁλόκληρη διαμάχη στήν Θεσσαλονίκη τόν 14ο ἀιώ. ἀνάμεσα στόν αἱρετικό Βαρλαάμτόν Καλαβρό καί τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ σχετικά μέ τό πώς γίνεται κανείς τέλειος, πώς μπορεῖ νά φθάσει κανείς στήν τελειότητα. Ἰσχυρίζονταν τότε ὁ Βαρλαάμ καί λένε καί σήμερα οἱ ὑπερήφανοι καί μεγάλαυχοι φιλόσοφοι καί ἐπιστήμονες ὅτι, ἄν θέλει κανείς νά γίνει τέλειος καί νά ὑψωθεῖ, πρέπει νά μάθει φιλοσοφία, νά μάθει ἐπιστῆμες, νά γίνει σοφός, νά γίνει μεγάλος ἐπιστήμων˙ μόνον ἔτσι θά προκόψει. Καί πράγματι˙ γέμισε ἡ ἀνθρωπότητα ἀπό σοφούς, ἐπιστήμονες καί τεχνολόγους. Ὅμως, καλυτέρευσε ἡ κοινωνία μας; Δυστυχῶς, ὄχι. Διότι, χάθηκε ἡ ἁγιότητα. Πού εἶναι ἡ ἁγιότητα; Πού εἶναι οἱ ἅγιοι ἄνθρωποι; Ἡ ἁγιότητα ἄρχισε νά ἐμφανίζεται ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Χριστοῦ, κατά τήν ὁποία ὁ Χριστός ἀπευθύνθηκε σέ ἀγραμμάτους ψαράδες, στόν ἁπλοϊκό κόσμο καί δίδαξε ὅτι, ὅποιος πράττει τό θέλημα τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, «ὁ τηρῶν τάς ἐντολάς»[3], ὅποιος ἀκούει τό Εὐαγγέλιο καί ἐφαρμόζει τίς ἐντολές, αὐτός ἁγιάζεται καί φωτίζεται. Αὐτός μάλιστα ἀποκτᾶ μιά ἄλλη σοφία, μιά θεϊκή σοφία, τήν ὁποία δέν ἔχουν αὐτοί, πού ἔχουν πτυχία καί ἔχουν σπουδάσει. Ὅπου ὑπάρχουν Ὀρθόδοξοι, θαρραλέοι καί ὁμολογητές μοναχοί καί Ὀρθόδοξος μοναχισμός, ἐκεῖ βλέπει κανείς νά παράγεται καί κάποιος νέος ἄνθρωπος. Ἐνῶ ὅπου δέν ὑπάρχει ἡ δράση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἐκεῖ δέν ὑπάρχει κανένας νέος ἄνθρωπος.
Τό σημαντικότερο εἶναι ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ἐκεῖνο, τό ὁποῖο συγκροτεῖ τήνδιοίκηση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας˙ «Ὅλον συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας». Τίποτε δέν μπορεῖ νά γίνει χωρίς τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.«Πάντα χορηγεῖ τό Πνεῦμα τό Ἅγιον˙ βρύει προφητείας˙ ἱερέας τελειοῖ˙ ἁλιεῖς θεολόγους ἀνέδειξε»[4], ἁπλούς ψαράδες, τούς ἔκανε θεολόγους, «ὅλον συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας». Πῶς συγκροτεῖ τό Ἅγιον Πνεῦμα τόν θεσμό τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί πῶς εἶναι συγκροτημένος ὁ Παπισμός; Πῶς συνδέεται τό Ἅγιον Πνεῦμα μέ τήν διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας καί ποιά εἶναι ἡ  ἐκτροπή τοῦ Παπισμοῦ; Ὑπάρχουν δύο σχήματα διοικήσεως. Τό πρῶτο σχῆμα διοικήσεως, τό ὁποῖο ἔχει ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶναι : Χριστός (κεφαλή) - Ἅγιον Πνεῦμα (διάδοχος τοῦ Χριστοῦ) -Ἀπόστολοι στή συνέχεια. Χριστός - Ἅγιον Πνεῦμα. Ἀναλήφθηκε ὁ Χριστός στούς οὐρανούς καί Τόν διαδέχθηκε τό Ἅγιον Πνεῦμα μέσα στήν Ἐκκλησία. Τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ὁ διάδοχος τοῦ Χριστοῦ. Καί ὄργανα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι. Ὄχι μόνον ἕνας Ἀπόστολος,  π.χ. ὁ Ἀπ. Πέτρος, ἀλλά ὅλοι οἱ Ἀπόστολοι.
Ἀντιθέτως, ἀπό τήν ἄλλη μεριά, τό σχῆμα διοικήσεως τοῦ Παπισμοῦ εἶναι : Χριστός– Ἀπ. Πέτρος (λείπει τό Ἅγιον Πνεῦμα) Πάπας. Ὁ Ἀπ. Πέτρος θεωρεῖται ὡς ὁ δῆθεν ἐκπρόσωπος τοῦ Χριστοῦ καί ὁ Πάπας ὡς δῆθεν διάδοχος τοῦ Ἀπ. Πέτρου. Τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐξαφανίσθηκε. Στήν σημερινή ἑορτή της Πεντηκοστῆς ἀκούσαμε ὅτι δέν ὑπῆρξε ἐξαίρεση ἀνάμεσα στούς δώδεκα Ἀποστόλους. Κανένας ἀπό τούς δώδεκα Ἀποστόλους, οὔτε ὁ Ἀπ. Πέτρος, δέν πῆρε διαφορετική Χάρι. Μήπως κάθισε πάνω στό κεφάλι τοῦ Ἀπ. Πέτρου καμμιά μεγαλύτερη γλώσσα; Ὄχι. Ὅλοι οἱ Ἀπόστολοι πῆραν τήν ἴδια Χάρι καί ὅλοι οἱ Ἐπίσκοποι καί οἱ Ἱερεῖς ἔχουν τήν ἴδια Χάρι. Ὁ Πάπας, ὅμως, ὁ ὁποῖος θεωρεῖται ὡς ὁ δῆθεν διάδοχος τοῦ Ἀπ. Πέτρου, ἔχει ἐξοβελίσει τό Ἅγιον Πνεῦμα.
Τό αἱρετικό λατινικό δόγμα περί κτιστῆς Χάριτος
Τελευταία διαφορά ὡς πρός τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ὅτι ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι βιώνουμε ἀπό ἐδῶ καί τώρα, ἀπό τήν παροῦσα ζωή τήν Χάριν καί τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἐνῶ οἱ αἱρετικοί Παπικοί ἔχουν μετατρέψει τήν βίωση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τήν θέωση, τόν ἁγιασμό καί τήν σωτηρία σέ εὐσεβισμό καί ἠθικισμό. Οἱ δέ αἱρετικοί Προτεστάντες ἔχουν μεταθέσει τήν θέωση ἀποκλειστικά καί μόνο μετά τόν θάνατο, στήν μετά θάνατον ζωή. Γιά μᾶς τούς Ὀρθοδόξους, ὅμως, ὑπάρχει ὁ ἀρραβώνας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δέν ἔχουμε ἀκούσει πολλές φορές ἱερά λείψανα νά εὐωδιάζουν; Ἔχουμε ἐδῶ στήν Ἑλλάδα τά ἄφθαρτα λείψανα τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος, τοῦ ἁγίου Γερασίμου, τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ρώσου κ.ἄ. ἁγίων. Ποῦ ὀφείλεται αὐτή ἡ ἀφθαρσία τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν ἁγίων; Ποῦ ὀφείλεται αὐτή ἡ μυροβλυσία καί τά θαύματα, τά ὁποία κάνουν τά ἱερά λείψανα καί οἱ ἅγιες εἰκόνες; Ὀφείλεται στήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δέν εἶναι μόνον μία μελλοντική δωρεά, δέν περιμένουμε νά ἐνδυθοῦμε τό Ἅγιον Πνεῦμα μόνο στά ἔσχατα. Τό Ἅγιον Πνεῦμα ὡς ἀρραβώνας ὑπάρχει ἀπ'αὐτή τή ζωή. Στή μέλλουσα αἰώνια ζωή θά εἶναι ὁ γάμος. Ἐδῶ εἶναι ὁ ἀρραβώνας. Ἔτσι διδάσκει ὁ Ἀπ. Παῦλος[5]. Ἐδῶ εἴμαστε ἀρραβωνιασμένοι μέ τό Ἅγιον Πνεῦμα. Ἡ Ἐκκλησία διά τῶν μυστηρίων της μᾶς ἀρραβωνιάζει μέ τό Ἅγιον Πνεῦμα, μᾶς δίνει αὐτόν τόν ἀρραβώνα. Γι'αὐτό καί πολλοί ἄνθρωποι ἁγιάζουν. Ὑπάρχει μεγαλύτερη εὐλογία ἀπό τό νά συναντήσουμε ἕνα ἅγιο ἄνθρωπο; Ἐνῶ, λοιπόν, ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι πιστεύουμε ὅτι μετέχουμε τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τῆς ἀκτίστου Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, οἱ Παπικοί καί οἱ Προτεστάντες λένε ὅτι δέν ὑπάρχει κἄν ἄκτιστη Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτό τό ἔχουν καί ὡς δόγμα. Εἶναι τό δόγμα περί τῆς κτιστῆς Χάριτος.
Ἄν, ὅμως, δέν ὑπῆρχε τό Ἅγιον Πνεῦμα, πῶς θά δικαιολογούσαμε τούς μοναχούς; Πῶς ἀποφασίζουν πολλοί νέοι νά ἐγκαταλείψουν αὐτές τίς χαρές τῆς ζωῆς καί πηγαῖνουν στίς ἐρήμους, στά μοναστήρια, καί φεύγουν ἀπό τήν οἰκογένεια καί τήν κοινωνία; Τί εἶναι ἐκεῖνο, πού τούς ἑλκύει ν'ἀφήσουν τίς γοητεῖες τοῦ κόσμου; Εἶναι μέσα τους ἡ ἐπενέργεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔχουμε καί στήν ἐποχή μας ἁγίους. Γιατί ὁ γέρων Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, ὁ ὅσιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης, ὁ γέρων Ἰάκωβος ὁ Τσαλίκης καί τόσοι ἄλλοι ἄνθρωποι εἶχαν καί ἔχουν τόση ἐπίδραση σ' ὅλους ἐμᾶς; Γιατί, ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δέν εἶναι συνέπεια μορφώσεως καί διπλωμάτων, εἶναι συνέπεια καθάρσεως. Ὅποιος καθαίρει τόν ἑαυτό του, θά πηγάσει ἀπό μέσα του, θά πλημμυρίσει ἀπό Ἅγιον Πνεῦμα. «Ποταμοί ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος»[6]. Βγαίνει ἡ Χάρις ἀπό μέσα καί τήν νιώθουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι.
Ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης ὁ Μυσταγωγός :                                                                                                                  Δέν ὑπάρχει  Ἅγιον Πνεῦμα στήν αἵρεση τοῦ Παπισμοῦ
Ὀφείλουμε νά τονίσουμε καί νά ὀμολογήσουμε ὅτι δέν ὑπάρχει Ἅγιον Πνεῦμα στήν αἵρεση τοῦ Παπισμοῦ. Δέν ἔχει τήν Χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὁ Πάπας. Γιά τό γεγονός αὐτό ἔχουμε μία μαρτυρία ἑνός πολύ μεγάλου ἁγίου τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ ἁγίου Συμεών Θεσσαλονίκης τοῦ Μυσταγωγοῦ.  Λέει, λοιπόν, ὁ ἅγιος Συμεών Θεσσαλονίκης ὁ Μυσταγωγός στίς ἀρχές τοῦ 15ου αἰώ. : «Βλασφημούσιν ἄρα οἱ καινοτόμοι (οἱ Παπικοί) καί πόρρω τοῦ Πνεύματος εἰσί». Εἶναι πολύ μακρυά ἀπό τό Ἅγιον Πνεῦμα. «Βλασφημοῦντες κατά τοῦ Πνεύματος». Βλασφημοῦν ἐναντίον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. «Καί οὐκ ἔστιν ἐν ἀυτοίς ὅλως τό Πνεῦμα τό Ἅγιον». Καί δέν ὑπάρχει σ'αὐτούς καθόλου τό Ἅγιον Πνεῦμα. Καί συνεχίζει : «Διό καί αὐτῶν ἀχαρίτωτα πάντα». Δέν ἔχουν Χάριν, δέν ἔχουν χαρίσματα. Ὅλα εἶναι ἀχαρίτωτα. «Ὡς τήν χάριν τοῦ Πνεύματος ἀθετούντων καί ὑποβιβαζόντων αὐτό. Διό καί τό Πνεῦμα οὐκ ἐν ἀυτοίς τό ἅγιον καί οὐδέν πνευματικόν ἐν ἀυτοίς καί κενά πάντα καί ἐξηλλαγμένα πάντα τά παρ'ἑαυτοῖς».
Βλασφημοῦν ἐναντίον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος οἱ Οἰκουμενιστές
Αὐτή, λοιπόν, ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὑπάρχει ἀποκλειστικά καί μόνο σ'ἐμᾶς, στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Μόνο ἐμεῖς εἴμαστε ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία. Στενοχωρούμαστε καί ἀγωνιοῦμε, γιατί, δυστυχῶς, οἱ Οικουμενιστές, παραμένοντας ἄγευστοι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δέν τό τονίζουν αὐτό. Καί ἐνῶ ἔχουν φύγει μέσα ἀπό τούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας ὁ Πάπας καί οἱ Προτεστάντες, τώρα τελευταία διδάσκουν πώς ὅλοι τό ἴδιο εἴμαστε, «ἐκκλησία» εἶναι κι αὐτοί μέ ἀποστολική διαδοχή, πίστη, ἱερωσύνη, μυστήρια κ.ἄ. Μ' αὐτόν, ὅμως, τόν Παπισμό, μ' αὐτή τή δῆθεν «ἐκκλησία», μ' αὐτούς τούς ἀνθρώπους, πού διέστρεψαν καί κατέστρεψαν τελείως τό Εὐαγγέλιο, μ' αὐτούς δυστυχῶς οἱ Οικουμενιστές συναγελάζονται κι ἔχουν σχέσεις σήμερα, συμμετέχουν στό παμπροστεσταντικό λεγόμενο ‘Παγκόσμιο Συμβούλιο τῶν δῆθεν Ἐκκλησιῶν’ ἤ μᾶλλον αἱρέσεων, ἀποκαλοῦν καί ἀναγνωρίζουν τήν αἱρεση τοῦ Παπισμοῦ ὡς «ἐκκλησία», τόν αἱρεσιάρχη Πάπα ὡς «ἁγιώτατο ἀδελφό», συμπροσεύχονται  ἀντικανονικῶς,  ὑπογράφουν κοινές δηλώσεις,  ὅπως ἔγινε πρόσφατα στά Ἱεροσόλυμα κ. ἄ. Στήν προσφάτως ὑπογραφεῖσα ‘Κοινή Δήλωση’ ἀπό τόν αἱρεσιάρχη Ἰησουΐτη Πάπα Φραγκίσκο καί τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο, στά Ἱεροσόλυμα στίς 25-5-2014, στήν παράγραφο 2 λέγεται ὅτι μόνον τό Ἅγιον Πνεῦμα δύναται νά τούς ὁδηγήσῃ εἰς τήν πορείαν πρός τήν ἑνότητα[7]. Ἡ τοποθέτηση, ὅμως, αὐτή Πάπα καί Πατριάρχη λογίζεται ὡς βλασφημία ἐναντίον τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διότι τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι ἀδυνατόν νά ὁδηγήσει στήν ψευδοένωση Ὀρθοδόξων καί Παπικῶν ἄνευ τῆς κοινῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καί ἄνευ τῆς ἀποκηρύξεως τῶν αἱρέσεων ἐκ μέρους τῶν Παπικῶν. Ὡς ἀθέτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος λογίζεται, ἐπίσης, ἡ γι’ἀκόμη μία φορά ἀπό τίς ἀναρίθμητες ἀντικανονική συμμετοχή τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου στήν οἰκουμενιστική συμπροσευχή, πού διοργανώνει ὁ αἱρεσιάρχης Ἰησουΐτης Πάπας Φραγκίσκος στό Βατικανό γιά τήν δῆθεν ἐπικράτηση τῆς εἰρήνης στή Μέση Ἀνατολή, καί μάλιστα τήν ἐρχομένη Κυριακή 8-6-2014, τήν ἁγία ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, τῆς καθόδου τοῦ Παναγίου καί Τελεταρχικοῦ Πνεύματος[8]. Δυστυχῶς, δέν ὑπάρχει ἀντίσταση καί ἀντίδραση, δέν ὑπάρχει ἡ φλόγα καί ἡ τόλμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γιά νά εἰπωθεῖ ὅτι ὁ Πάπας εἶναι αἱρετικός. Παραλλήλως, προσβολή κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀποτελεῖ καί ἡ πρόσφατη προσπάθεια ἀναθεωρήσεως τῶν Θείων καί Ἱερῶν Κανόνων τῶν ἀφορώντων τίς σχέσεις Ὀρθοδόξων, αἱρετικῶν καί ἀλλοθρήσκων, μέσω διεθνοῦς συνεδρίου στίς 8/11-5-2014, ἐκ μέρους τῆς οἰκουμενιστικῆς, μεταπατερικῆς καί πατρομαχικῆς, καί τώρα μετακανονικῆς καί κανονομαχικῆς Ἀκαδημίας Θεολογικῶν Σπουδῶν τοῦ Βόλου[9]. Τέλος, κατάφορη παρερμηνεία ἀποτελεῖ ἡ ἐκ μέρους τῶν Οἰκουμενιστῶν ἐπίκληση τοῦ ἁγιογραφικοῦ χωρίου ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην Ἁγίου Εὐαγγελίου «τό Πνεῦμα ὅπου θέλη πνεῖ»[10], πού ἔχει ὡς σκοπό νά δείξουν ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα δέν ἔχει ὅρια, δέν ἔχει φραγμούς, διακατέχεται ἀπό μία παράξενη ἀσυδοσία καί ὅτι ἐνεργεῖ καί ἐκτός τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, δηλ. καί στούς αἱρετικούς καί στούς ἑτεροδόξους. Ὅτι δηλ. καί οἱ αἱρετικοί καί οἱ ἑτερόδοξοι ἔχουν Ἅγιον Πνεῦμα. Παρ’ὅλ’αὐτά, εἶναι ἀποκρυσταλλωμένη θέση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὅτι τό Ἅγιον Πνεῦμα ἐνεργεῖ ἐμπροϋπόθετα, μέ προϋποθέσεις, μέ ὅρια, μέ φραγμούς. Τό Ἴδιο τό Ἅγιον Πνεῦμα ἔθεσε αὐτά τά ὅρια καί τούς φραγμούς, τά ὁποῖα βεβαίως ταυτίζονται μέ τά ὅρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Καί αὐτές οἱ προϋποθέσεις δέν εἶναι ἄλλες ἀπό τήν Ὀρθόδοξη πίστη καί ζωή (Ὀρθοδοξία καί ὀρθοπραξία), τό Ὀρθόδοξο βάπτισμα, τή συμμετοχή στή μυστηριακή ζωή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί μάλιστα στήν κορωνίδα τῶν μυστηρίων, τήν Θεία Εὐχαριστία, διά τῆς ἀξίας μεταλήψεως τοῦ Τιμίου Σώματος καί Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, καί τήν ἐργασία τῆς τηρήσεως τοῦ θελήματος, τῶν ἐντολῶν τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ[11].   
Πολύ φοβόμαστε, πώς ἄν δέν ὑπάρξει ἀποτίναξη τοῦ παναιρετικοῦ οἰκουμενιστικοῦ ζυγοῦ, ἄν δέν ὑπάρξει παγκόσμια μετάνοια καί ἐπιστροφή στόν Ἅγιο Τριαδικό Θεό καί στίς Χριστοκεντρικές, Ἁγιοπνευματικές, Ἀποστολικές, Ἁγιοπατερικές καί Ἱεροκανονικές ρίζες τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, θά ἔλθει - ἄν δέν ἔχει ἔλθει ἤδη - ἡ ἐποχή κατά τήν ὁποία ὁ Θεός θά ἀφαιρέσει τήν Χάριν Του, τό Ἅγιον Πνεῦμα.

Σήμερα, λοιπόν, πού ἑορτάζουμε τήν Πεντηκοστή, τό πανηγύρι τῆς Πεντηκοστῆς, ἅς μᾶς γίνει συνείδηση ὅλων μας ὅτι ἔχουμε αὐτή τήν μεγάλη δωρεά καί τήν Χάριν νά ζοῦμε στήν Ὀρθοδοξία μας μέσα στό πανηγύρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μέσα σέ διαρκή Πεντηκοστή. Αὐτό τό πανηγύρι τῆς Πεντηκοστῆς ὀφείλουμε νά τό μεταφέρουμε καί στούς ἄλλους ἀνθρώπους. Νά μάθει καί ὁ Πάπας καί οἱ Προτεστάντες πώς, ἄν θέλουν νά ἀλλάξουν τήν Εὐρώπη, δέν θά τό κατορθώσουν μέ συντάγματα, νομοθεσίες καί μνημόνια καί νοθεία τῆς πίστεως. Ἡ Εὐρώπη θ' ἀλλάξει, ἄν ἐνστερνισθεῖ τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Θεός στέλνει τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί θά ἐξακολουθήσει νά τά στέλνει. Ὅμως, ἀλλοίμονό μας, ἄν ὀργισθεῖ ὁ Θεός. Καί ἄν ὀργισθεῖ ὁ Θεός, ὅπως ὀργίσθηκε μέ τον Παπισμό, τότε θά μᾶς ἀφαιρέσει τό Ἅγιον Πνεῦμα. Ἅς εὐχηθοῦμε, λοιπόν, σήμερα, ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, νά ἐξακολουθήσει ὁ Θεός νά στέλνει τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νά μήν ἀκολουθήσουμε αὐτόν τόν δρόμο τῆς καταστροφῆς τοῦ Παπισμοῦ, τοῦ Προτεσταντισμοῦ καί τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ἀλλά ἡ ἁγία μας Ὀρθοδοξία νά λάμπει καί νά θριαμβεύει. Ἅς τελειώσουμε μέ τήν εὐχή, πού λέει ἕνας ὕμνος τῆς Ἐκκλησίας μας. «Τό Πνεῦμα Σου τό Ἅγιον μή ἀντανέλης ἀφ'ἡμῶν». Μή μᾶς παίρνεις, Κύριε, τό Ἅγιον Πνεῦμα. Ἄφησέ Το μέσα στήν ἁγία μας Ὀρθοδοξία, γιά νά μᾶς ἁγιάζει, νά μᾶς καθαρίζει καί νά μᾶς φωτίζει.



[1] ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΡΤΖΕΛΟΣ, Ἱστορία τῆς Ὀρθόδοξης Θεολογίας καί πνευματικότητος, σημειώσεις ἀπό τίς πανεπιστημιακές παραδόσεις, ἐκδ. Ὑπηρεσία Δημοσιευμάτων Α.Π.Θ., Θεσ/κη 2000-2001, σ. 41.
[2] Ἰω. 15, 26.
[3] Α΄ Ἰω. 3, 24.
[4] 3Ο τροπάριο τοῦ Μεγάλου Ἑσπερινοῦ τῆς Πεντηκοστῆς.
[5] Β΄ Κορ. 1, 22,  5, 5 καί  Ἐφ. 1, 14.
[6] Ἰω. 7, 38.
[7] http://cdn.romfea.gr/images/stories/photos/2014/5/romfea-than/KOINH-DHLOSIS.pdf
[8] http://fanarion.blogspot.gr/2014/06/blog-post_9111.html
[9]http://www.acadimia.gr/content/view/528/1/lang,el/, http://www.acadimia.gr/images/stories/2014/kanon/xairetismos_sev_.pdf, http://www.acadimia.gr/images/stories/2014/kanon/kalaitzidis_inaugural_address_gr.pdf, http://www.acadimia.gr/images/stories/2014/kanon/booklet_progr_abstracts_cvs_2014_.pdf
[10] Ἰω. 3, 8
[11] ΣΕΒ. ΜΗΤΡ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ κ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Ἐπιστολή πρός τήν Α.Θ.Π., τόν Ἀρχιεπίσκοπον Κων/λεως, Νέας Ρώμης καί Οἰκουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαῖον, 27-6-2013, σ. 60